ଗୋରୁ, ପୁଷ୍କରିଣୀ, ପକ୍ଷୀ, ନଦୀ, ଶରୀର, ହସ୍ତୀ, ଘର, ପୁସ୍ତକ ଇତ୍ୟାଦି ।

୨ ।

ଯେତେ ପ୍ରକାର ବୃକ୍ଷ ଓ ଲତାର ନାମ ଜାଣ ଲେଖ ।

୩ ।

ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଥିବା ପଦାର୍ଥମାନଙ୍କର ନାମ ଲେଖ ।

୪ ।

ଯେତେ ପ୍ରକାର ପଶୁ ଓ ପକ୍ଷୀର ନାମ ଜାଣ ଲେଖ ।

୫ ।

ଯେତେ ପ୍ରକାର କୀଟ ଓ ପତଙ୍ଗର ନାମ ଜାଣ ଲେଖ ।

୬ ।

ଯେତେ ପ୍ରକାର ପରିଚ୍ଛଦ ଲୋକେ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି ସେମାନଙ୍କର ନାମ ଉଲ୍ଲେଖ କର ।

୭ ।

ହାଟ ବଜାରରେ ଯେଉଁ ପଦାର୍ଥମାନ ବିକ୍ରୀ ହେଉଥିବାର ଦେଖିଅଛ, ସେମାନଙ୍କର ନାମ ଲେଖ ।

୮ ।

ରାତ୍ରିରେ ଆକାଶରେ ଯାହା ଯାହା ଦେଖିଥାଅ, ସେମାନଙ୍କର ନାମ ଲେଖ ।

୯ ।

ଯେତେ ପ୍ରକାର ଫଳ ଓ ଶସ୍ୟର ନାମ ଜାଣ ଲେଖ ।

- ଦୌଡ଼ୁଅଛି ।

- ତପସ୍ୟା କରୁଅଛନ୍ତି ।

- ଭୋଜନ କରୁଅଛି ।

- ଦଣ୍ଡକାରଣ୍ୟକୁ ଗଲେ ।

- ବର ଦେଲେ ।

- ସୀତାଙ୍କୁ ହରଣ କରିଥିଲା ।

- ଅଭିଶାପ ଦେଲେ ।

- ସରଯୁନଦୀ ପାର ହେଲେ ।

- ଗଦା ପ୍ରହାର କଲେ ।

- ଶର ନିକ୍ଷେପ କଲେ ।

୧ ।

ସଡ଼କ ପାଖରେ – ଗ୍ରାମମାନଙ୍କରେ ମାରୀଭୟ ଉପସ୍ଥିତ ହୋଇଅଛି ।

୨ ।

ସହରରେ କୀଣି – ଲୋକଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା ଅଧିକ ।

୩ ।

ଯେ କୁକାର୍ଯ୍ୟ କଲା, ସେ ଲଜ୍ଜିତ ନ ହେଲା, - ଲୋକେ ଲଜ୍ଜିତ ହେଲେ ।

୪ ।

ଏ ତୁମ୍ଭ – କଥା ସିନା ?

୫ ।

ଲୋକ ଉପରେ ପ୍ରହାର କଲେ କଣ ହେବ ?

୬ ।

ବିଦ୍ୟା ତ ଆଉ – ପଦାର୍ଥ ନୁହେ ।

୭ ।

ପ୍ରହାରୀ ସଡ଼କରେ – ଲୋକଙ୍କୁ ସାବଧାନ କରାଇଦେଲା ।

୮ ।

- ଜଳ ସ୍ଥିର ଜଳ ଅପେକ୍ଷା ନିର୍ମଳ ।

୯ ।

ସ୍ନାନ – ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣକୁ କୁମ୍ଭୀର ଧରିଲା ।

୧୦ ।

ଭାର – ଲୋକ ଭାରକଷ୍ଟ ଜାଣେ ।

୧ ।

ଦିଲୀପ ବଶିଷ୍ଠଙ୍କ ଆଶ୍ରମକୁ ଗଲେ ।

୨ ।

ଚନ୍ଦ୍ରାପୀଡ଼ ଅରଣ୍ୟରେ ପ୍ରବିଷ୍ଟ ହେଲେ ।

୩ ।

ଦୁଷ୍ମନ୍ତ ଶକୁନ୍ତଳାଙ୍କୁ କହିଲେ ।

୪ ।

ହରିଣ ସିଂହ ଗର୍ତ୍ତରେ ପଶିଲା ।

୫ ।

ବ୍ୟାଧ ଶର ସନ୍ଧାନ କଲା ।

୬ ।

ରାଜା ସୈନ୍ୟଙ୍କୁ ଦଣ୍ଡ ଦେଲେ ।

୭ ।

ପକ୍ଷୀ ରାବ କଲା ।

୮ ।

କମଳ ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତ ହେଲା ।

୯ ।

ରୋଗୀ ଅସ୍ଥିର ହେଲା ।

୧୦ ।

ବୈଦ୍ୟ ଔଷଧ ଦେଲେ ।

୧୧ ।

ବଡ଼ ଶ୍ରାନ୍ତି ହେଲା ।

୧୨ ।

ଲତା ପଲ୍ଲବିତ ହେଲା ।

୧୩ ।

ଆରଙ୍ଗଜେବ୍ ସିଂହାସନ ଅଧିକାର କଲେ ।

୧୪ ।

କାଠ କୂଳରେ ଲାଗିଲା ।

୧୫ ।

ସେ ବିରକ୍ତ ହେଲେ ।

୧ ।

ସର୍ପ ଦଂଶନ କଲା ।

୨ ।

କଥା କହିବ ନାହିଁ ।

୩ ।

ସେ ଚାଲିଗଲେ ।

୪ ।

ନର୍ତ୍ତକୀ ପଡ଼ିଗଲା ।

୫।

ସେ ଭାସିଗଲେ ।

୬ ।

ରାମ ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କୁ ଦେଖିଲେ ।

୭ ।

ଅର୍ଜ୍ଜୁନ ପର୍ବତରେ ପଡ଼ିଗଲେ ।

୮ ।

ଲୋକେ ଲେଖକ ହୁଅନ୍ତି ।

୯ ।

ବୃଦ୍ଧ ବଞ୍ଚିଲେ ।

୧୦ ।

ସେ ମଲେ ।

୧ ।

ହାତ କାଟିଗଲା ।

୨ ।

ମହାଦେବ ବାହାରିଲେ ।

୩ ।

ଅଗ୍ନି ବାହାରିଲା ।

୪ ।

ଦୀପ ନିଭିଗଲା ।

୫ ।

ସେମାନେ କଳହ କଲେ ।

୬ ।

ଚୋର ପଳାଇଲା ।

୧ ।

ସେ ପଳାଇବେ ।

୨ ।

ନେଉଳ କି ସ୍ଥିର ଥାଏ ?

୩ ।

ଚଳି ପାରିବ ନାହିଁ ।

୪ ।

ଶତ୍ରୁ କଣ ଛାଡ଼ି ଦିଏ ?

୫ ।

ଚୂନରଙ୍ଗ ହୋଇଯାଏ ।

୬ ।

ସେ କର୍ମ ପରିତ୍ୟାଗ କରିବେ ।

୭ ।

ମନ ଫୁଲିଯାଏ ।

୮ ।

ଦେହ ଶୀର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଯାଏ ।

୯ ।

ଅଙ୍ଗ ଅବଶ ହୋଇଯାଏ ।

୧୦ ।

ପିମ୍ପୁଡ଼ି ମରନ୍ତି ।

୧୧ ।

ସଂସାର ଅରଣ୍ୟପ୍ରାୟ ହୁଏ ।

୧୨ ।

ଦଣ୍ଡ ହୁଏ ।

୧୩ ।

କିଛି ଭଲ ଲାଗେ ନାହିଁ ।

୧୪ ।

କୁମୁଦ ଫୁଟେ ।

୧୫ ।

ବର୍ଷା ହୁଏ ।

୧୬ ।

ଛାତ୍ରମାନେ ଠିଆ ହୁଅନ୍ତି ।

୧ ।

ତାହାଙ୍କର ଆଦେଶ ନ ଥିଲା ।

୨ ।

ମୋର ବଳ ନାହିଁ ।

୩ ।

ସେ ନ ଦେଲେ ।

୪ ।

ମିଳିବ ତ ?

୫ ।

ସେ – କହିଲେ ।

୬ ।

ଏଠାରେ – କାରଣ ଅଛି ।

୭ ।

ତାହାଙ୍କର ଅବକାଶ ନାହିଁ ।

୮ ।

ମୋହର ପ୍ରବୃତ୍ତ ହେଲା ନାହିଁ ।

୧ ।

ରାବଣ ଗୁପ୍ତବେଶରେ ପଞ୍ଚବଟୀକୁ ଆସିଲେ – ସୀତାଙ୍କୁ ହରଣ କଲେ ।

୨ ।

ରାମ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶୋକାନ୍ୱିତ ହୋଇ ସୀତାଙ୍କୁ ଖୋଜିଲେ – ପାଇଲେ ନାହିଁ ।

୩ ।

ସବୁ ୠତୁ ମଧ୍ୟରେ ଶରତ୍ – ବସନ୍ତ ଅତୀବ ମନୋହର ।

୪ ।

ରାତ୍ରିରେ ଚନ୍ଦ୍ର – ନକ୍ଷତ୍ର ଆକାଶର ଶୋଭା ସମ୍ପାଦନ କରନ୍ତି ।

୫ ।

ବାଲ୍ମୀକି ମୁନି ପୁଷ୍ପ, ଦୂର୍ବାଦଳ – ହୋମକାଷ୍ଠ ଘେନି ଆସୁଥିଲେ ।

୬ ।

ତାହାଙ୍କର – ଏପରି କ୍ଷମତା ଅଛି – ସେ ଯେ କାହିଁକି କଷ୍ଟ ପାଉଛନ୍ତି ।

୭ ।

ରାମ ହସିଲେ ସେଥିରେ ମୋହର – ଦୁଃଖ ନାହିଁ – ବାନରମାନେ ହସିବେ ଏହା ମୁଁ – ସହି ପାରିବି ନାହିଁ ।

୮ ।

ସିଂହ ବଳବାନ୍ ସତ୍ୟ – ସେ ପଶୁ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କିଛି ନୁହେ ।

୯ ।

ହୁକୁମ ହେଲା – ନାଜର ଏ ବିଷୟରେ ବିହିତ ବନ୍ଦୋବସ୍ତ – କରିବେ ।

୧୦।

ସେ ଯାହା ପ୍ରାର୍ଥନା କଲେ, ତାହା ପାଇଲେ – ତାଙ୍କର ମନ ତୃପ୍ତି ହେଲା ନାହିଁ ।

୧୧।

ସେ ଏଡ଼େ ଦୁଷ୍ଟ – ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡରେ ତାହା ପରି ଆଉ ଗୋଟିଏ ନାହିଁ ।

୧୨।

ପରର ଦୁଃଖ ଶୁଣି ଯାହାର ମନ ନ ଦ୍ରବିଲା, ତାହାକୁ - ।

୧୩।

ମୁଁ ଯାଇଥିଲି, ସେ ଯାଇଥିଲେ - ?

୧୪।

ସେ ଯିବେ – ଯାନ୍ତୁ, ମୁଁ କହିବି - ?

୧୫।

ତୁମ୍ଭେ – ଗଲେ ଚଳିବ ?

୧୬।

ହେ ଲଙ୍କେଶ୍ୱର ! ସୀତାଙ୍କୁ ପ୍ରତ୍ୟର୍ପଣ କର – ସବଂଶରେ ମରିବ ।

୧୭।

ସେ ଆସିବାରୁ – ଏତେ କଥା ହେଲା ।

୧୮ ।

ମୋତେ ମାର – ମୋ କଥା ଶୁଣ ।

୧୯।

ଯାହାର ମୁଁ ନିତାନ୍ତ ଅନୁଗତ ଥିଲି, ସେ – ବିପଦ ବେଳେ ମୋତେ ଚାହିଁଲା ନାହିଁ ।

୨୦।

ବିଧି ବାମ ହେଲେ, ଏହିପରି – ହେଉଥାଏ ?

୧ ।

ଭୀମ ସଂହାର କଲେ ।

(ଏହି ବାକ୍ୟଟି କର୍ମକାରକ ଯୋଗରେ ଦୀର୍ଘୀକୃତ ହେଲେ)

୨ ।

ଭୀମ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନଙ୍କୁ ସଂହାର କଲେ ।

(ବିଶେଷଣ ଯୋଗରେ ଦୀର୍ଘୀକୃତ ହେଲେ)

୩ ।

ମହାବୀର ଭୀମ ଦୁଷ୍ଟ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନଙ୍କୁ ସଂହାର କଲେ ।

(କରଣକାରକ ଯୋଗରେ ଦୀର୍ଘୀକୃତ ହେଲେ)

୪ ।

ମହାବୀର ଭୀମ ଗଦାଦ୍ୱାରା ଦୁଷ୍ଟ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନଙ୍କୁ ସଂହାର କଲେ ।

(ସମ୍ବନ୍ଧ ପଦ ଯୋଗରେ ଦୀର୍ଘୀକୃତ ହେଲେ)

୫ ।

ଯୁଧିଷ୍ଠିରଙ୍କର ଭ୍ରାତା ମହାବୀର ଭୀମ ଗଦାଦ୍ୱାରା ଦୁଷ୍ଟ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନଙ୍କୁ ସଂହାର କଲେ ।

(ଅଧିକରଣକାରକ ଯୋଗରେ ଦୀର୍ଘୀକୃତ ହେଲେ)

୬ ।

ଯୁଧିଷ୍ଠିରଙ୍କର ଭ୍ରାତ ମହାବୀର ଭୀମ ସନ୍ଧ୍ୟା ସମୟରେ କୁରୁକ୍ଷେତ୍ରରେ ଗଦାଦ୍ୱାରା ଦୁଷ୍ଟ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନଙ୍କୁ ସଂହାର କଲେ ।

(ଅସମାପିକା କ୍ରିୟା ଯୋଗରେ ଦୀର୍ଘୀକୃତ ହେଲେ)

୭ ।

ଯୁଧିଷ୍ଠିରଙ୍କର ଭ୍ରାତା ମହାବୀର ଭୀମ କ୍ରୋଧରେ ଅଧୀର ହୋଇ ସନ୍ଧ୍ୟା ସମୟରେ କୁରୁକ୍ଷେତ୍ରର ଗଦାଦ୍ୱାରା ଦୁଷ୍ଟ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନଙ୍କୁ ସଂହାର କଲେ ।

୧ ।

ପତ୍ର ପତିତ ହେଲା ।

(ବିଶେଷଣ ଯୋଗରେ ଦୀର୍ଘୀକୃତ ହେଲେ)

୨ ।

ଶୀର୍ଣ୍ଣ ପତ୍ର ପତିତ ହେଲା ।

(ଅପାଦାନକାରକ ଯୋଗରେ ଦୀର୍ଘୀକୃତ ହେଲେ)

୩ ।

ବୃକ୍ଷରୁ ଶୀର୍ଣ୍ଣ ପତ୍ର ପତିତ ହେଲା ।

(ଅଧିକରଣ କାରକ ଯୋଗରେ ଦୀର୍ଘୀକୃତ ହେଲେ)

୪ ।

ଶୀତୠତୁରେ ବୃକ୍ଷରୁ ଶୀର୍ଣ୍ଣ ପତ୍ର ଭୂମିରେ ପତିତ ହେଲା ।

(ଅସମାପିକା କ୍ରିୟା ଯୋଗରେ ଦୀର୍ଘୀକୃତ ହେଲେ)

୫ ।

ଶୀତଋତୁରେ ଶୀର୍ଣ୍ଣ ପତ୍ର ଛିନ୍ନ ହୋଇ ବୃକ୍ଷରୁ ଭୂମିରେ ପତିତ ହେଲା ।

(କରଣକାରକ ଯୋଗରେ ଦୀର୍ଘୀକୃତ ହେଲେ)

୬ ।

ଶୀତଋତୁରେ ଶୀର୍ଣ୍ଣ ପତ୍ର ବାୟୁଦ୍ୱାରା ଛିନ୍ନ ହୋଇ ବୃକ୍ଷରୁ ଭୂମିରେ ପତିତ ହେଲା ।

୧ ।

ବିଦ୍ୟା ଦାନ କର ।

(ସମ୍ବୋଧନ ପଦ ଯୋଗରେ ଦୀର୍ଘୀକୃତ ହେଲେ)

୨ ।

ହେ ପଣ୍ଡିତ ! ବିଦ୍ୟା ଦାନ କର ।

(ସମ୍ପ୍ରଦାନକାରକ ଯୋଗରେ ଦୀର୍ଘୀକୃତ ହେଲେ)

୩ ।

ହେ ପଣ୍ଡିତ ! ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ବିଦ୍ୟା ଦାନ କର ।

(କ୍ରିୟାବିଶେଷଣ ଯୋଗରେ ଦୀର୍ଘୀକୃତ ହେଲେ)

୪ ।

ହେ ପଣ୍ଡିତ ! ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ଯତ୍ନପୂର୍ବକ ବିଦ୍ୟା ଦାନ କର ।

(ବିଶେଷଣ ଯୋଗରେ ଦୀର୍ଘୀକୃତ ହେଲେ)

୫ ।

ହେ ପଣ୍ଡିତ ! ନିଜ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ଯତ୍ନପୂର୍ବକ ବିଦ୍ୟା ଦାନ କର ।

(ସକର୍ମକ ଅସମାପିକା କ୍ରିୟା ଯୋଗରେ ଦୀର୍ଘୀକୃତ ହେଲେ)

୭ ।

ହେ ପଣ୍ଡିତ ! ମନ ଦେଇ ନିଜ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ଯତ୍ନପୂର୍ବକ ବିଦ୍ୟା ଦାନ କର ।

(ସମ୍ବନ୍ଧ ପଦ ଯୋଗରେ ଦୀର୍ଘୀକୃତ ହେଲେ)

୭ ।

ହେ ପଣ୍ଡିତ ! ମନ ଦେଇ ନିଜ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ଯତ୍ନପୂର୍ବକ ସେମାନଙ୍କର ବିଦ୍ୟା ଦାନ କର ।

ନିମ୍ନପ୍ରଦର୍ଶିତ ରୀତିରେ ମନ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଶ୍ନ କଲେ ବାକ୍ୟର ଦୀର୍ଘୀକରଣ ସହଜରେ ସମ୍ପାଦିତ ହୋଇପାରେ ।

ପଦ୍ମ ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତ ହେଲା ।

(କିପରି ପଦ୍ମ ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତ ହେଲା ? ଉତ୍ତର ବିଶେଷଣ ହେବ)

୨ ।

ରକ୍ତ ପଦ୍ମ ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତ ହେଲା ।

(କାହା ଯୋଗେ ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତ ହେଲା ? ଉତ୍ତର କରଣ ପଦ ହେବ ।)

୩ ।

କିରଣଦ୍ୱାରା ରକ୍ତ ପଦ୍ମ ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତ ହେଲା ।

(କାହା କିରଣରେ ଫୁଟିଲା ? ଉତ୍ତର ସମ୍ବନ୍ଧପଦ ହେବ)

୪ ।

ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର କିରଣଦ୍ୱାରା ରକ୍ତ ପଦ୍ମ ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତ ହେଲା ।

(କେଉଁଠି ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତ ହେଲା ? ଉତ୍ତର ସ୍ଥାନାଧିକରଣ ହେବ ।)

୫ ।

ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର କିରଣଦ୍ୱାରା ସରୋବରରେ ରକ୍ତ ପଦ୍ମ ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତ ହେଲା ।

(କେଉଁ ସମୟରେ ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତ ହେଲା ? ଉତ୍ତର କାଳାଧିକରଣ ହେବ ।)

୬ ।

ପ୍ରଭାତ ସମୟରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର କିରଣଦ୍ୱାରା ସରୋବରରେ ରକ୍ତ ପଦ୍ମ ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତ ହେଲା ।

(କିରୂପେ ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତ ହେଲା ? ଉତ୍ତର କ୍ରିୟାବିଶେଷଣ ହେବ ।)

୭ ।

ପ୍ରଭାତ ସମୟରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର କିରଣଦ୍ୱାରା ସରୋବରରେ ରକ୍ତ ପଦ୍ମ ଧୀରେ ଧୀରେ ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତ ହେଲା ।

୧ ।

ରାମ ଗମନ କଲେ ।

(କେଉଁଠାରୁ ଗମନ କଲେ ? ଉତ୍ତର ଅପାଦାନ ପଦ ହେବ ।)

୨ ।

ରାମ ଅଯୋଧ୍ୟାରୁ ଗମନ କଲେ ।

(କଣ କରି ଗମନ କଲେ ? ଉତ୍ତର ସକର୍ମକ ଅସମାପିକା କ୍ରିୟା ହେବ ।)

୩ ।

ଧନ ଦେଇ ରାମ ଅଯୋଧ୍ୟାରୁ ଗମନ କଲେ ।

(କାହାକୁ ଦେଇ ଗମନ କଲେ ? ଉତ୍ତର ଅବଶ୍ୟ ସମ୍ପ୍ରଦାନ ପଦ ହେବ ।)

୪ ।

ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କୁ ଧନ ଦେଇ ରାମ ଅଯୋଧ୍ୟାରୁ ଗମନ କଲେ ।

(କେତେ ଧନ ଦେଇ ଗମନ କଲେ ? ଉତ୍ତର ବିଶେଷଣ ହେବ ।)

୫ ।

ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କୁ ପ୍ରଚୁର ଧନ ଦେଇ ରାମ ଅଯୋଧ୍ୟାରୁ ଗମନ କଲେ ।

୧ ।

ରାଜା ଶୋଇଅଛନ୍ତି ।

୨ ।

ହସ୍ତୀ ତଣ୍ଡୁଳ ଖାଉଅଛି ।

୩ ।

ବୀରମାନେ ଅସ୍ତ୍ର ଧରିଅଛନ୍ତି ।

୪।

ରାକ୍ଷସ ଗର୍ଜିଲା ।

୫ ।

କୋକିଳ ରାବୁଥିଲା ।

୬ ।

ବୟସ୍ୟ ହସିଲେ ।

୭ ।

ସେ ଅଦ୍ଭୁତ କାର୍ଯ୍ୟ ସାଧିଲେ ।

୮ ।

ସେ ବିଚାରିଲେ ।

୯ ।

ମୁଁ କନ୍ୟା ଦେବି ନାହିଁ ।

୧୦ ।

ଦମୟନ୍ତୀ ନଳଙ୍କୁ ବରିଲେ ।

୧୧ ।

ଛାତ୍ରମାନେ ପୁସ୍ତକ ଆଣିଲେ ।

୧୨ ।

ରାଜା ଶଯ୍ୟାରୁ ଉଠିଲେ ।

୧୩ ।

ନର୍ତ୍ତକୀମାନେ ନାଚିଲେ ।

୧୪।

ସେ ବ୍ୟାକରଣ ପଢ଼ୁଛନ୍ତି ।

୧୫ ।

ପୁରୋହିତମାନେ ମନ୍ତ୍ର ଉଚ୍ଚାରିଲେ ।

୧୬ ।

ସେ ପଳାଇଲେ ।

୧୭ ।

ଅଗସ୍ତ୍ୟ ସମୁଦ୍ର ଶୋଷିଲେ ।

୧୮।

ମୁନିମାନେ ଆଶ୍ରମରେ ବସିଥିଲେ ।

୧୯ ।

ରାମ ଜିତିଗଲା ।

୨୦ ।

ମୋ କଥା ସେ ଘେନିଲେ ନାହିଁ ।

୧ ।

ଦୀପ ଜଳିଲା ।

୨ ।

ରାମ ଅଯୋଧ୍ୟାକୁ ଫେରି ଆସିଲେ ।

୩ ।

ଦମୟନ୍ତୀ ଭୟରେ କାନ୍ଦିଲେ ।

୪ ।

ଚନ୍ଦ୍ରାପୀଡ଼ ଜାଗିଥିଲେ ।

୫ ।

ସେ ପୁରସ୍କାର ପାଇଲେ ।

୬ ।

ରଜ୍ଜୁ ଛିଡ଼ିଗଲା ।

୭ ।

ହନୁମାନ ଲଙ୍କାରୁ ବାହାରିଲେ ।

୮ ।

ଅଶୋକ ଫୁଲ ଫୁଟିଲା ।

୯ ।

ସେ ସ୍ଥାନରୁ ଧବଳଗିରି ଦିଶେ ।

୧୦ ।

ଅଗ୍ନି ନିଭିଗଲା ।

୧୧ ।

ଭରତ ସିଂହାସନରେ ବସିଲେ ନାହିଁ ।

୧୨ ।

ନଦୀ ବଢ଼ିଲା ।

୧୩ ।

ପାଣ୍ଡବମାନଙ୍କର ସମ୍ପଦ ବଢ଼ିଲା ।

୧୪ ।

ନୌକା ବୁଡ଼ିଗଲା ।

୧୫ ।

ହସ୍ତୀର ଗଣ୍ଡସ୍ଥଳରୁ ମଦଜଳ କ୍ଷରିଲା ।

୧୬ ।

ବୃକ୍ଷ ପଲ୍ଲବିଲା ।

୧୭।

ମୃଗମାନେ ତୃଷାର୍ତ୍ତ ହୋଇ ଧାଇଁଲେ ।

୧୮।

ସାଗର ଉଛୁଳିଲା ।

୧୯ ।

ଆକାଶରୁ ନକ୍ଷତ୍ର ଖସିଲା ।

୨୦ ।

ବ୍ୟାସ ଆସନରୁ ଉଠିଲେ ।

୨୧ ।

ବ୍ୟାଘ୍ରର ଗର୍ଜ୍ଜନ ଶୁଣି ସେ ଡରିଲେ ।

୨୨ ।

ବକାସୁର ମଲା ।

୨୩ ।

ଗୃହରେ ଅଗ୍ନି ଲାଗିଲା ।

୨୪ ।

ବାନରମାନେ ମଧୁବନରେ ପଶିଲେ ।

୧ ।

ସେ ମୋତେ ବଞ୍ଚନା କଲେ ।

୨ ।

ରାମ ରାବଣଙ୍କୁ ବଧ କଲେ ।

୩ ।

ସୂର୍ଯ୍ୟ ଆଲୋକ ପ୍ରଦାନ କରୁଅଛନ୍ତି ।

୪ ।

ମୁଁ ସେ କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପାଦନ କରିପାରିବି ନାହିଁ ।

୫ ।

ବ୍ୟାସଦେବ ଅନେକ ଗ୍ରନ୍ଥ ରଚନା କରିଥିଲେ ।

୬ ।

ସେ ଏହି ଆପତ୍ତି ଉତ୍ଥାପନ କଲେ ।

୭ ।

ଜଗଦୀଶ୍ୱର ଏହି ଜଗତକୁ ସୃଷ୍ଟି କରିଅଛନ୍ତି ।

୮ ।

ମୁଁ ପ୍ରତିଜ୍ଞା ରକ୍ଷା କରି ପାରିଲି ନାହିଁ ।

୯ ।

କଣ୍ୱ ଶକୁନ୍ତଳାଙ୍କୁ ପାଳନ କରିଥିଲେ ।

୧୦ ।

ସର୍ପ ତାହାଙ୍କୁ ଦଂଶନ କଲା ।

୧୧ ।

ପୃଥିବୀ ସବୁ ପଦାର୍ଥକୁ ଆକର୍ଷଣ କରେ ।

୧୨ ।

ସେ ମୋତେ ଋଣରୁ ମୁକ୍ତ କଲେ ।

୧୩ ।

ରାମ ବିଭୀଷଣଙ୍କୁ ଅନୁଗ୍ରହ କରିଥିଲେ ।

୧୪ ।

ନଦୀ ଦେଶର ଉପକାର କରେ ।

୧୫ ।

କୃଷ୍ଣ ଶିଶୁପାଳଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ ।

୧୬ ।

ମୁନିମାନେ ଫଳ ମୂଳ ଆହରଣ କରୁଥିଲେ ।

୧ ।

ସେ କାର୍ଯ୍ୟ ଆପଣଙ୍କର କରିବା ଉଚିତ ।

୨ ।

ମୋହର ପଚିଶ ଟଙ୍କା ପାଇବାକୁ ଅଛି ।

୩ ।

ତାହାଙ୍କର ଯୁକ୍ତି ଖଣ୍ଡିତ ହେବାର ନୁହେ ।

୪ ।

ଏହା ସମସ୍ତେ ବାଞ୍ଛା କରିବେ ।

୫ ।

ଶରୀର – ତତ୍ତ୍ୱ ସମସ୍ତଙ୍କର ଅବଶ୍ୟ ଜାଣିବା ଉଚିତ ।

୬ ।

ସେ ଯେପରି କୁବାକ୍ୟ କହିଲେ, ତା କହିବାର ନୁହେ ।

୭ ।

ଏ ଘଟନାରେ ସମସ୍ତେ ଶୋକ କରିବେ ।

୮ ।

ଯେଉଁ କର୍ମକୁ ସେମାନେ ନିନ୍ଦା କରିବେ ତାହା ପରିହାର କରିବା ଉଚିତ ।

୯ ।

ସମସ୍ତେ ତାହାଙ୍କୁ ପ୍ରଶଂସା କରିବେ ।

୧୦ ।

ଧନକୁ ସେ ସ୍ପୃହା କରିବେ ନାହିଁ ।

୧ ।

ଭୀମ ବିରାଟ ରାଜାଙ୍କର ଗୃହରେ ପାକ କରୁଥିଲେ ।

୨ ।

ଜଗଦୀଶ୍ୱର ବିଶ୍ୱ ପାଳନ କରୁଥିଲେ ।

୩ ।

ଯେ ରକ୍ଷା କରିବେ, ସେ ଭକ୍ଷଣକଲେ ଆଉ ନିସ୍ତାର ନାହିଁ ।

୪ ।

ପଣ୍ଡାମାନେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ସେବା କରନ୍ତି ।

୫ ।

ଯେ ନୃତ୍ୟ କରେ, ତାହାର ଲଜ୍ଜା ନାହିଁ ।

୬ ।

ଏ ଦେଶରେ ଗୋପାଳମାନେ ଶିବିକା ବହନ କରନ୍ତି ।

୭ ।

ବଙ୍ଗଦେଶରେ ଅଧିକାଂଶ ବ୍ରାହ୍ମଣ ଶକ୍ତି ଉପାସନା କରନ୍ତି ।

୮ ।

ରାଜା ନିବେଦନ କରିବା ବ୍ୟକ୍ତିର ପ୍ରାର୍ଥନା ଶୁଣିଲେ ।

୯ ।

ଯନ୍ତ୍ର ଚଳାଇବା ବ୍ୟକ୍ତି ସେଠାରେ ନ ଥିବାରୁ ଏପରି ଆପଦ ଘଟିଲା ।

୧୦ ।

ଦୂତର ଦୋଷ ନ ଘେନି ତାହାକୁ ପ୍ରେରଣ କରିଥିବା ଲୋକର ଦୋଷ ଘେନିବା ଉଚିତ-।

୧ ।

ବିଦ୍ୟା ଯେ ଦାନ କରନ୍ତି ତାହାଙ୍କର ବିଦ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ହୁଏ, ଯେ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି ତାଙ୍କର ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ହୁଏ ।

୨ ।

ପରାଶର ମୁନି ଏହି ବିଧି ବିଧାନ କରିଅଛନ୍ତି ।

୩ ।

ଇଂରାଜମାନେ ଭାରତବର୍ଷ ଜୟ କରିଅଛନ୍ତି ।

୪ ।

ଯେଉଁମାନେ ଯନ୍ତ୍ର ନିର୍ମାଣ କରନ୍ତି, ସେମାନେ ପ୍ରକୃତ ଉପକାରକ ।

୫ ।

ସେ ଧର୍ମ ବିଷୟରେ ଉପଦେଶ ଦିଅନ୍ତି ।

୬ ।

ଆଲେକ୍‌ଜାଣ୍ଡର ଆଲେକ୍‌ଜାଣ୍ଡ୍ରିୟା ସ୍ଥାପନ କରାଇଲେ ।

୭ ।

ପରଶୁରାମ କ୍ଷତ୍ରିୟମାନଙ୍କୁ ହନନ କରୁଥିଲେ ।

୮ ।

ସେ ଆମ୍ଭ ପ୍ରତି ବିଦ୍ୱେଷ କରନ୍ତି ।

୯ ।

ଯେ ମାଂସ ବିକ୍ରୟ କରେ, ତାହାକୁ ଅନେକେ ଘୃଣା କରନ୍ତି ।

୧୦ ।

ସେ ପୁସ୍ତକ ଯେ ରଚନା କରିଅଛନ୍ତି, କେଡ଼େ ବଡ଼ ଲୋକ ସେ ନ ହୋଇଥିବେ ?

୧ ।

ବିଷ୍ଣୁ ଦାନବମାନଙ୍କୁ ଦଳିଥିଲେ ।

୨ ।

ସେ ଆମ୍ଭ ହୃଦୟକୁ ଆହ୍ଲାଦିତ କରନ୍ତି ।

୩ ।

କୃଷ୍ଣ ଦ୍ରୌପଦୀଙ୍କର ଲଜ୍ଜା ନିବାରିଅଛନ୍ତି ।

୪ ।

ଗରୁଡ଼ ନାରାୟଣଙ୍କୁ ବହନ୍ତି ।

୫ ।

ପ୍ରଭୁ ବିପଦରୁ ତାରନ୍ତି ।

୬ ।

କେଶବ କଂସର ଗର୍ବ ଭାଙ୍ଗିଥିଲେ ।

୭ ।

କୃଷ୍ଣ ସୁଦାମାର ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଭଙ୍ଗ କରିଥିଲେ ।

୮ ।

ଯୁଧିଷ୍ଠିର ଶିଷ୍ୟମାନଙ୍କୁ ପାଳୁଥିଲେ ।

୯ ।

ବୁଦ୍ଧଦେବ ଶୁଦ୍ଧୋଦନଙ୍କ କୁଳପବିତ୍ରକାରୀ ପୁତ୍ର ଥିଲେ ।

୧୦ ।

କୃଷ୍ଣ ଦ୍ରୌପଦୀଙ୍କ ଲଜ୍ଜା ନିବାରିଥିଲେ ।

୧ ।

ବିଜୟନଗର ରାଜା ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ କର ଦିଅନ୍ତି ।

୨ ।

ସେମାନେ ବନରେ ବିଚରଣ କରନ୍ତି ।

୩ ।

ପକ୍ଷୀମାନେ ଆକାଶ (ଖ) ରେ ବିଚରଣ କରନ୍ତି ।

୪ ।

ବଚ କଫକୁ ହରଣ କଲେ ।

୫ ।

ସେ ରାଜକୀୟ ବାର୍ତ୍ତା ବହନ କରନ୍ତି ।

୬ ।

ବିଷ୍ଣୁ ଚକ୍ରକୁ ଧାରଣ କରନ୍ତି ।

୭ ।

ସେ ନ୍ୟାୟଶାସ୍ତ୍ରର ପାରକୁ ଗମନ କରିଥିଲେ ।

୮ ।

ରାଜା ମାନ ଦିଅନ୍ତି ।

୯ ।

ପଦ୍ମ ମନକୁ ହରଣ କରେ ।

୧୦ ।

ସେମାନେ ବଙ୍ଗଦେଶରେ ଥାନ୍ତି ।

୧୧ ।

ଶର ଆଶୁ ଗମନ କରେ ।

୧୨ ।

ପ୍ରଭୁ ମୋକ୍ଷ ଦାନ କରନ୍ତି ।

୧୩ ।

ଆମ୍ଭେମାନେ ଗୃହରେ ଥାଉଁ ।

୧୪ ।

ଯବନମାନେ ମଦ୍ୟ ପାନ କରନ୍ତି ।

୧୫ ।

ସେହି ଶିକ୍ଷା ଅବଶ୍ୟ ଫଳ ପ୍ରଦାନ କରିବ ।

୧୬ ।

ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଗିରିରୁ ଜନ୍ମେ ।

୧୭ ।

ସ୍ଥଳରେ ଜାତ ପୁଷ୍ପ ଅପେକ୍ଷା ଜଳଜାତ ପୁଷ୍ପ ଅଧିକ ସୁନ୍ଦର ।

୧୮ ।

ବଳରାମ କୃଷଙ୍କ ଅଗ୍ରରେ ଜାତ ହୋଇଥିଲେ ।

୧୯ ।

ଭ୍ରମରମାନେ ମଧୁପାନ କରନ୍ତି ।

୨୦ ।

ମହାରାଜୀ ଦଶରଥ ଅରିମାନଙ୍କୁ ଦମନ କରିଥିଲେ ।

୨୧ ।

କଚ୍ଛପ ଜଳ ଆଉ ସ୍ଥଳ ଉଭୟରେ ବିଚରଣ କରେ ।

୨୨ ।

ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦିନ କରନ୍ତି ।

୨୩ ।

ଯେଉଁ ବ୍ରାହ୍ମଣମାନେ ସାମ ଗାନ କରନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କର ମସ୍ତକ ମୁଣ୍ଡିତ ।

୨୪ ।

ଅଗ୍ନି ସବୁ ଭକ୍ଷଣ କରେ ।

୨୫ ।

ଘୃତ ଶରୀରର ପୁଷ୍ଟି କରେ ।

୧ ।

ଏ ସ୍ତମ୍ଭ ବହୁ କାଳ ଥିବ ।

୨ ।

ସେ ଧରାରେ ଶୟନ କରିଥିଲେ ।

୩ ।

ନିଦ୍ରା ବିରାମ ପ୍ରଦାନ କରେ ।

୪ ।

ମହାନଦୀ ପୂର୍ବକୁ ବହି ଯାଉଅଛି ।

୫ ।

ପ୍ରଭୁ ଦର୍ପୀର ଦର୍ପକୁ ହରଣ କରନ୍ତି ।

୬ ।

ଯେ ଗୁଣ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି, ସେ ଗୁଣୀମାନଙ୍କ ଆଶ୍ରୟ ଅଟନ୍ତି ।

୭ ।

କୁମାର୍ଗରେ ଗମନ ନ କର ।

୮ ।

ସର୍ବ ସ୍ଥଳରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ବୋଲିବା ଉଚିତ ନୁହେ ।

୯ ।

ଏ ସମ୍ବାଦ ଅବଶ୍ୟ ତାଙ୍କର ମର୍ମକୁ ଭେଦ କରିବ ।

୧୦ ।

ନୀଳଗିରି ବାଲେଶ୍ୱର ନିକଟରେ ଅଛି ।

୧୧ ।

ହରିଣ ତୃଣ ଭୋଜନ କରେ ।

୧୨ ।

ସେ ସାଧୁ ବୃନ୍ଦାବନରେ ବାସ କରନ୍ତି ।

୧୩ ।

ହିମାଳୟର ଶୃଙ୍ଗମାନେ ଗଗନକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରନ୍ତି ।

୧୪ ।

ସେ ଯାହା ଆଜ୍ଞା କରନ୍ତି, ମୁଁ ତାହା କରେ ।

୧୫ ।

ଏ ଶିଶୁ ସ୍ତନ୍ୟ ପାନ କରେ ।

୧ ।

ବ୍ୟାଘ୍ର ହିଂସା କରେ ।

୨।

ଅର୍ଜ୍ଜୁନଙ୍କର ଜିଗୀଷା ଥିଲା ।

୩ ।

ଶରୀର କ୍ଷଣକେ ଭଗ୍ନ ହୋଇପାରେ ।

୪ ।

ବ୍ରାହ୍ମଣମାନେ ଯଜ୍ଞ କରନ୍ତି ।

୫ ।

ସେ ବଡ଼ ସହିପାରନ୍ତି ।

୬ ।

ସେମାନେ ଅର୍ଥ ଗ୍ରହଣ କରିବାରେ ସର୍ବଦା ରତ ।

୭ ।

ବକ୍ରାସୁର ବିଶ୍ୱ ଜୟ କରିଥିଲେ ।

୮।

ଭୂସମ୍ପତ୍ତି ଚିରକାଳ ଥିବ ।

୯ ।

ଜୀବନ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ ।

୧୦ ।

ଅଗ୍ନି ହୁତଦ୍ରବ୍ୟ ଭୋଜନ କରେ ।

୧୧ ।

ସେ ଶ୍ରେଣୀରେ ଯେଉଁ ପୁସ୍ତକ ପାଠ କରିବାକୁ ହେବ, ତାହା ଆମ୍ଭଙ୍କୁ ଦେଖାଅ ।

୧୨ ।

ତାଙ୍କ ପରି ଦେଖାଯିବା ଲୋକ ବିରଳ ।

୧୩।

ହରିଙ୍କର ନାମ ସ୍ମରଣ ସର୍ବ ଶୋକ ଅପହରଣ କରେ ।

୧୪ ।

ଏ ଭାରତ ଭୂମି ଅନେକ ବୀର ପ୍ରସବ କରିଅଛି ।

୧୫ ।

ସାୟନ୍ତନ ଘନର ଶୋଭା ମନକୁ ହରଣ କରେ ।

୧୬।

ଯେ ହତ୍ୟା କରେ ତାହାକୁ ସମସ୍ତେ ଧିକ୍କାର କରନ୍ତି ।

୧୭ ।

ଏ ପୃଥିବୀ ସବୁ ସହୁଅଛି ।

୧୮ ।

ତାଙ୍କର କଥା ମର୍ମକୁ (ହୃତ୍) ବଡ଼ ପୀଡ଼ା ଦିଏ ।

୧୯ ।

ଶକଟ ଚଳାଉଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିର ଦୋଷରୁ ଏପରି ଅନିଷ୍ଟ ଘଟିଲା ।

୨୦ ।

ଯେ ମିଥ୍ୟା କହେ ତାହାକୁ କେହି ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ନାହିଁ ।

୧ ।

ଦୁର୍ବାସାଙ୍କର ଭୋଜନ କରିବାର ଇଚ୍ଛା ଥିଲା ।

୨ ।

ଧନଲାଭ କରିବାର ଇଚ୍ଛା ସମସ୍ତଙ୍କର ଅଛି ।

୩ ।

ତାହାଙ୍କର ଭେଳାରେ ସାଗର ତରିବାର ଇଚ୍ଛା ହୋଇଅଛି ।

୪ ।

ଲୋକେ ମୃତ୍ୟୁର ଯେତିକି ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ହେଉଥାନ୍ତି, ଜୀଇବାର ଇଚ୍ଛା ତେତିକି ପ୍ରବଳ ହେଉଥାଏ ।

୫ ।

ସହସ୍ର କଷ୍ଟ ହେଲେ ସୁଦ୍ଧା ମରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା ହୁଏ ନାହିଁ ।

୬ ।

ଉପକାର କରିବାର ଇଚ୍ଛା ସାଧୁମାନଙ୍କର ସ୍ୱଭାବସିଦ୍ଧ ଅଟେ ।

୭ ।

ପରଧନ ହରଣେଚ୍ଛା ଅତି ଗର୍ହିତ ଅଟେ ।

୮ ।

ଦୁଷ୍ଟ ଜୀବକୁ ଦେଖିଲେ ହନନେଚ୍ଛା ସ୍ୱଭାବତଃ ଜାତ ହୁଏ ।

୯ ।

ଗ୍ରୀଷ୍ମକାଳରେ ପାନ କରିବାର ଇଚ୍ଛା ପ୍ରବଳ ହୁଏ ।

୧୦ ।

ତାହାଙ୍କର ତୀର୍ଥ ଦର୍ଶନ କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରବଳ ହୋଇଥିଲା ।

୧୧ ।

ନିର୍ଗୁଣ ବ୍ରହ୍ମ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଇଚ୍ଛାରେ ଗୁଣ ଆଶ୍ରୟ କରିଥିଲେ ।

୧୨ ।

ତାହାଙ୍କର ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବାର ଇଚ୍ଛା ଆଦୌ ନାହିଁ ।

୧୩ ।

ଶୁଣିବାର ଇଚ୍ଛାରେ ସେ ସର୍ବଦା ରତ ଥିଲେ ।

୧୪ ।

ଯେଉଁ ଯାତ୍ରୀମାନେ ମୁକ୍ତି ଇଚ୍ଛା କରନ୍ତି, ପ୍ରତି ବର୍ଷ ସେମାନେ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରକୁ ଆସନ୍ତି ।

୧୫ ।

ଯାହାର ଜୟ କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା ଥାଏ, ତାହାର ମନ ସର୍ବଦା ଆନ୍ଦୋଳିତ ହେଉଥାଏ ।

୧୬ ।

ଯେଉଁ ଲୋକମାନେ ତ୍ୟାଗ କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରନ୍ତି ସେମାନେ ସର୍ବତ୍ର ପ୍ରଶଂସିତ ।

୧୭ ।

ଭୋଜନ କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ହତାଶ କର ନାହିଁ ।

୧୮ ।

ହତ୍ୟା କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରୁଥିବା ଲୋକ ପ୍ରତି କିଏ ଅବଜ୍ଞା ପ୍ରକାଶ ନ କରେ ?

୧୯ ।

କହିବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିର କଥା ଶୁଣିବା ଉଚିତ ।

୨୦ ।

ଧନଲାଭ କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରୁଥିବା ଲୋକର ତୃଷ୍ଣା ଧନବୃଦ୍ଧି ସଙ୍ଗରେ ବଢ଼ୁଥାଏ ।

୧ ।

ସେ ଠିଆ ହୋଇଥିଲେ ।

୨ ।

ତାଙ୍କର ଅମୃତ ବାକ୍ୟ ଶୁଣି କର୍ଣ୍ଣ ପରିତୃପ୍ତ ହେଲା ।

୩ ।

ଫେନ୍ ଉଦ୍‌ବମନ କରୁଥିବା ସମୁଦ୍ରକୁ ଦେଖିଲେ କାହା ମନ ବିସ୍ମୟାନନ୍ଦ ରସରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ନ ହୁଏ ?

୪ ।

ରାଧାଚକ୍ର ଆକାଶରେ ଘୂରୁଥିଲା ।

୫ ।

ଶସ୍ୟମାନଙ୍କର ପୀତବର୍ଣ୍ଣ ପାଲଟିଥିବା ଶୋଭା ଦେଖିଲେ କାହାର ମନ ଉଲ୍ଲସିତ ନ ହୁଏ ?

୬ ।

ସେ ପୂର୍ବେ ତ ଏପରି ନ ଥିଲେ, ଆଜି ଏପରି ଦୁର୍ମନା କାହିଁକି ?

୭ ।

ବାଷ୍ପୀୟଶକଟ ସର୍ବଦା ଧୂମ ଉଦ୍‌ଗିରଣ କରୁଥାଏ ।

୮ ।

ଆଜି ସିନ୍ଧୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶବ୍ଦ କରୁଅଛି ।

୯ ।

ଆଜି ପଶ୍ଚିମ ଦିଗର ଶୈଳାବଳୀ କିପରି ହରିଦ୍‌ବର୍ଣ୍ଣ ଦିଶୁଅଛି ।

୧୦ ।

ଏଥିପାଇଁ ତାଙ୍କର ଲାଳ ବହିର୍ଗତ ହେଉଅଛି ।

୧ ।

ସେ କଥା ଜଣାଗଲା ।

୨ ।

ଗଙ୍ଗାତୀରରେ ଉକ୍ତ ମନ୍ଦିର ଅବସ୍ଥିତ ।

୩ ।

ସମୟ ଯେପରି ବୃଥା ନ ଯାଏ ।

୪ ।

ତୁମ୍ଭେ କଣ ଅଧ୍ୟୟନ କରୁଅଛ ?

୫ ।

ବାକ୍ୟ ପଠିତ ହେଲା ।

୬ ।

ବୃକ୍ଷର ଶାଖା ଆନତ ହେଲା ।

୭ ।

ଯନ୍ତ୍ର ଚଳିଲା ।

୮ ।

ଶାଳ ବୃକ୍ଷରୁ ରସ ନିଃସୃତ ହେଲା ।

୯ ।

ରୋଗ ଉପଶାନ୍ତ ହୋଇଅଛି ।

୧୦ ।

ସୈନିକ ଆହତ ହେଲା ।

୧ ।

ଗଙ୍ଗାଙ୍କର ପୁତ୍ର କୁନ୍ତୀଙ୍କ ପୁତ୍ର ସଙ୍ଗେ ଯୁଦ୍ଧ କଲେ ।

୨ ।

ଜମଦଗ୍ନିର ପୁତ୍ର ଭରଦ୍ୱାଜଙ୍କ ପୁତ୍ରଙ୍କୁ ଧନୁର୍ବେଦ ଶିଖାଇଥିଲେ ।

୩ ।

ଅଭିମନ୍ୟୁ ବାସୁଦେବ ପୁତ୍ରଙ୍କ ଭଗିନୀର ପୁତ୍ର ଥିଲେ ।

୪ ।

ଭାରତଯୁଦ୍ଧ ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରଙ୍କ ପୁତ୍ର ଏବଂ ପାଣ୍ଡୁଙ୍କ ପୁତ୍ରମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିଲା ।

୫ ।

ମହାରାଜ ପରୀକ୍ଷିତ ବିରାଟ ରାଜାଙ୍କର ଦୁହିତାର ପୁତ୍ର ଏବଂ ଅର୍ଜୁନଙ୍କ ପୁତ୍ରର ପୁତ୍ର ଥିଲେ ।

୬ ।

ଯଦୁବଂଶ ସମ୍ଭୁତ ଲୋକମାନେ ପ୍ରଭାସ ତୀର୍ଥରେ ପ୍ରାଣତ୍ୟାଗ କଲେ ।

୭ ।

ବିକର୍ତ୍ତନଙ୍କର ପୁତ୍ର କୁରୁବଂଶସମ୍ଭୁତ କୁମାରମାନଙ୍କର ପରମ ମିତ୍ର ଥିଲେ ।

୮ ।

ରୋହିଣୀତନୟ କୁରୁମାନଙ୍କ ଯୁଦ୍ଧରେ କୌଣସି ପକ୍ଷ ଅବଲମ୍ବନ କରି ନାହାନ୍ତି ।

୯ ।

ଦ୍ରୁପଦଙ୍କ କନ୍ୟାର ସ୍ୱୟମ୍ବର ଦ୍ୱୀପରେ ଜାତ ହୋଇଥିବା ମୁନିଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ଅନୁସାରେ ହୋଇଥିଲା ।

୧୦ ।

ସୁମିତ୍ରାଙ୍କ ପୁତ୍ର ରାବଣର ପୁତ୍ରକୁ ସଂହାର କଲେ ।

୧୧ ।

ପବନଙ୍କର ପୁତ୍ର ଦଶରଥପୁତ୍ରଙ୍କର ସେବାରେ ଆତ୍ମାକୁ ନିୟୋଜିତ କରିଥିଲେ ।

୧୨ ।

ଦ୍ରୋଣଙ୍କ ପୁତ୍ର ପିତୃବଧର ପରିଶୋଧ ନିମନ୍ତେ ଦ୍ରୁପଦପୁତ୍ରଙ୍କୁ ସଂହାର କଲେ ।

୧୩ ।

ପର୍ବତ କନ୍ୟା ମଦନ ପ୍ରଭାବରେ ହିମାଳୟରେ ଶିବଙ୍କ ଧ୍ୟାନ ଭଙ୍ଗ କରିଥିଲେ ।

୧୪ ।

ଦକ୍ଷଙ୍କ ଦୁହିତା ପତିନିନ୍ଦା ଶୁଣି ତନୁ ତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ ।

୧୫ ।

ଦୁଷ୍ମନ୍ତ ପୁରୁବଂଶରୁ ଜାତ ହୋଇଥିଲେ ।

୧୬ ।

ବିଶ୍ରବାଙ୍କର ପୁତ୍ର ବିଦେହ ରାଜକନ୍ୟାଙ୍କୁ ହରଣ କରିଥିଲେ ।

୧୭ ।

ମେନକାଙ୍କ ପୁତ୍ର ବରୁଣଙ୍କ ଆଶ୍ରୟ ନେବାରୁ ଇନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ହସ୍ତରୁ ରକ୍ଷା ପାଇଥିଲେ ।

୧୮ ।

ଭୀମଙ୍କର କନ୍ୟା ନଳଙ୍କୁ ବରଣ କରିଥିଲେ ।

୧୯ ।

ବିରୋଚନ ପୁତ୍ରଙ୍କୁ ପ୍ରହ୍ଲାଦ ଅନେକ ସଦୁପଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ।

୨୦ ।

ଏ କର୍ମ ମନୁ ପୁତ୍ରଙ୍କ ସାଧ୍ୟ ନୁହେ ।

୨୧ ।

ପରାଶରଙ୍କ ପୁତ୍ର ଅନେକ ଗ୍ରନ୍ଥ ରଚନା କରିଥିଲେ ।

୨୨ ।

ଭୃଗୁତନୟ ପୃଥିବୀକୁ ନିଃକ୍ଷତ୍ରିୟ କରିଥିଲେ ।

୨୩ ।

ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ପୁତ୍ର ଅଧର୍ମ ଯୁଦ୍ଧରେ ନିହତ ହେଲେ ।

୨୪ ।

ବିନତାନନ୍ଦନ ଅମୃତ ହରଣ କରିଥିଲେ ।

୨୫ ।

ଗଣେଶ ଦ୍ୱିମାତାର ପୁତ୍ର ଥିଲେ ।

୧ ।

ଶରୀରର ପରିଶ୍ରମ ଅପେକ୍ଷା ମନର ଶ୍ରମର ମୂଲ୍ୟ ଅଧିକ ।

୨ ।

ଏହା ଆମ୍ଭର କୁଳକ୍ରମାଗତ ପ୍ରଥା ।

୩ ।

ଈଶ୍ୱରଙ୍କ ନିୟମରେ ଅନ୍ୟଥା କଦାପି ହୋଇ ନପାରେ ।

୪ ।

ସେମାନେ ବିଦେଶରୁ ଆଗତ ହୋଇଅଛନ୍ତି ।

୫ ।

ଏହି ସମ୍ପତ୍ତି ପିତାଙ୍କଠାରୁ ପ୍ରାପ୍ତ ।

୬ ।

ଆମ୍ଭମାନଙ୍କର ପରୀକ୍ଷା ସପ୍ତାହକୁ ସପ୍ତାହ ହୁଏ ।

୭ ।

ପୃଥିବୀର ଦିନରେ ଏବଂ ବର୍ଷରେ ଦୁଇପ୍ରକାର ଗତି ଅଛି ।

୮ ।

ଏ ପତ୍ରିକା ତିନି ମାସରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୁଏ ।

୯ ।

ସେ ଅଳଙ୍କାର ଭଲ ଜାଣନ୍ତି ।

୧୦ ।

ଇହକାଳର ସୁଖରେ ତାଙ୍କର ସ୍ପୃହା ନାହିଁ ।

୧୧ ।

ଯବନମାନଙ୍କର ପରିଚ୍ଛଦ ଆମ୍ଭମାନଙ୍କର ଉପଯୋଗୀ ନୁହେ ।

୧୨ ।

ଏହାର ଉତ୍ତର ମୁଖରେ ଦେବାକୁ ହେବ ।

୧୩ ।

ଏ ବିଷୟରେ ପ୍ରମାଣ ପୁରାଣରେ ମିଳିବ ।

୧୪ ।

ଏହି ବ୍ରାହ୍ମଣ ବେଦ ଅଧ୍ୟୟନ କରନ୍ତି ।

୧୫ ।

ଅସୁରଙ୍କ ମାୟା ଅସୁରମାନେ ଜାଣନ୍ତି ।

୧୬ ।

ଲୋକମାନଙ୍କ ପ୍ରଥାର ବିରୋଧୀ ହେଲେ ସମସ୍ତେ ଶତ୍ରୁ ହୁଅନ୍ତି ।

୧୭ ।

ଏହି କ୍ଷେତ୍ରଟି ସରଳରେଖାଦ୍ୱାରା ବେଷ୍ଟିତ ।

୧୮ ।

ସେ ପତ୍ରିକା ମାସରେ ଥରେ ବାହାରେ ।

୧୯ ।

ସେ ଯୋଗୀ ତନ୍ତ୍ର ଅଧ୍ୟୟନ କରିଥିଲେ ।

୨୦ ।

ନ୍ୟାୟରେ ତାଙ୍କର ଉତ୍ତର ଜ୍ଞାନ ଅଛି ।

୨୧ ।

ଜୟ ବିଜୟ ବୈକୁଣ୍ଠର ଦ୍ୱାର ରକ୍ଷା କରୁଥିଲେ ।

୨୨ ।

ତାହାଙ୍କର ଅନ୍ତରର ଭାବ ସେପରି ନୁହେ ।

୨୩ ।

ମିଥିଳାର ପଣ୍ଡିତମାନେ ଦର୍ଶନଶାସ୍ତ୍ର ଅଧ୍ୟୟନ କରନ୍ତି ।

୨୪ ।

ଭାରତବର୍ଷରେ ବିଜ୍ଞାନ ବିଷୟକ ଉନ୍ନତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ବାଞ୍ଛନୀୟ ।

୨୫ ।

ଯେଉଁମାନେ ଇତିହାସ ଭଲ ଜାଣନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସେ ପ୍ରଧାନ ଥିଲେ ।

୧ ।

ତୈଲଙ୍ଗୀୟମାନେ ଗଣପତିଙ୍କର ଭକ୍ତ ଅଟନ୍ତି ।

୨ ।

ଶିଖିଧ୍ୱଜ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କର ପରମ ଭକ୍ତ ଥିଲେ ।

୩ ।

ସୁଧନ୍ୱା ଭଗବାନଙ୍କର ପରମ ଭକ୍ତ ଥିଲେ ।

୪ ।

ମହାରାଜ କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଶକ୍ତିଉପାସକ ଥିଲେ ।

୫ ।

ଅଗ୍ନିବର୍ଣ୍ଣ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସ୍ତ୍ରୀଭକ୍ତ ଥିଲେ ।

୬ ।

ଲଙ୍କେଶ୍ୱର ମହେଶ୍ୱରଙ୍କ ପରମଭକ୍ତ ଥିଲେ ।

୭ ।

ପଶୁପତିଙ୍କର ଭକ୍ତମାନେ ଏହା ସ୍ୱୀକାର କରନ୍ତି ନାହିଁ ।

୮ ।

ଏ ବ୍ରାହ୍ମଣମାନେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉପାସନା କରନ୍ତି ।

୯ ।

ଜିନଙ୍କର ଉପାସକମାନେ ବୁଦ୍ଧଉପାସକମାନଙ୍କ ମତ ସମୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ୱୀକାର କରନ୍ତି ନାହିଁ ।

୧୦ ।

ସେ ସରସ୍ୱତୀଙ୍କର ଜଣେ ପରମଭକ୍ତ ଥିଲେ ।

୧ ।

ଦେଶର ଲୋକମାନଙ୍କ ମତ କେହି ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି ନାହିଁ ।

୨ ।

ପର୍ବତରେ ଥିବା ଲୋକମାନେ ବ୍ୟାଘ୍ରକୁ ଭୟ କରନ୍ତି ନାହିଁ ।

୩ ।

ୟୁରୋପର ଲୋକମାନେ ସବୁ ବିଷୟରେ ଅଗ୍ରଗଣ୍ୟ ଅଟନ୍ତି ।

୪ ।

ଆରବ ଦେଶଜାତ ଅଶ୍ୱ ଅତ୍ୟନ୍ତ ବଳବାନ୍ ।

୫ ।

ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ଲୋକମାନେ ଆଧୁନିକ ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କର ଅଗ୍ରଗଣ୍ୟ ଅଟନ୍ତି ।

୬ ।

ପୃଥିବୀର ସମସ୍ତ ଦେଶରେ ଖ୍ରୀଷ୍ଟଙ୍କର ଧର୍ମ ପ୍ରଚାରିତ ହୋଇଅଛି ।

୭ ।

ସ୍ଥାନର ଶିକ୍ଷାସଭାରେ ଏ ବିଷୟ ମୀମାଂସା ହେବ ।

୮ ।

ତାହାଙ୍କର ବଚନ ସ୍ୱର୍ଗର ସଙ୍ଗୀତ ପ୍ରାୟ ମଧୁର ।

୯ ।

ଭାରତର ଲୋକମାନେ ଅଧୁନା ଦେଶର ଉନ୍ନତି ପ୍ରତି ମନୋଯୋଗୀ ହୋଇଛନ୍ତି ।

୧୦ ।

ଉତ୍କଳର ଲୋକମାନେ ବର୍ତ୍ତମାନ ସବୁ ବିଷୟରେ ପଶ୍ଚାତ୍ପଦ ।

୧ ।

ସହାଧ୍ୟାୟୀମାନଙ୍କୁ ଭ୍ରାତାଙ୍କ ତୁଲ୍ୟ ମଣିବ ।

୨ ।

ପରଦାରଙ୍କୁ ମାତାଙ୍କ ପରି ଜ୍ଞାନ କରିବ ।

୩ ।

ପରଦ୍ରବ୍ୟକୁ ଲୋଷ୍ଟ୍ରପ୍ରାୟ ମଣିବ ।

୪ ।

ଜ୍ୟେଷ୍ଠଭ୍ରାତାଙ୍କୁ ପିତାଙ୍କ ସମାନ ଜାଣିବ ।

୫ ।

ରାତ୍ରିରେ ଦଧି ବିଷ ପରି ଅନିଷ୍ଟକର ହୁଏ ।

୬ ।

ବିସୂଚିକା ରୋଗରେ ରକ୍ତ ଜଳ ପରି ହୋଇଯାଏ ।

୭ ।

ତାହାଙ୍କ ଦେହ ଜଡ଼ ପ୍ରାୟ ହୋଇଗଲା ।

୮ ।

ମନୁଷ୍ୟର ଜୀବନ ଜଳବୁଦ୍‌ବୁଦ୍ ପ୍ରାୟ କ୍ଷଣସ୍ଥାୟୀ ।

୯ ।

ତାଙ୍କର ଦେହ ହିମ ସମାନ ଶୁଭ୍ର ।

୧୦ ।

ନ ବୁଝି ଅନ୍ଧ ପରି ଚାଲିଯିବା ଭଲ ନୁହେଁ ।

୧ ।

ଯାହାର ବିଦ୍ୟା ଅଛି, ତାହାର ସ୍ୱଦେଶ ଯେପରି ବିଦେଶ ସେହିପରି ।

୨ ।

ଯାହାର ଧନ ଅଛି, ତାହାକୁ ସମସ୍ତେ ସ୍ତବ କରନ୍ତି ।

୩ ।

ଯାହାର ବୁଦ୍ଧି ଅଛି, ତାହାକୁ କେହି ପ୍ରତାରଣା କରିପାରେ ନାହିଁ ।

୪ ।

ସୂର୍ଯ୍ୟ ଅଂଶୁବିଶିଷ୍ଟ ଅଟନ୍ତି ।

୫ ।

ଯେଉଁ ବୃକ୍ଷରେ ଫଳ ହୋଇଥାଏ, ତାହା ନମ୍ର ହୁଏ ।

୬ ।

ତାହାଙ୍କର ଖୁବ୍ ଯଶ ହୋଇଥିଲା ।

୭ ।

ଯେଉଁ ଛାତ୍ରର ମେଧା ଅଛି, ସେ ଅତିଶୀଘ୍ର ଶିଖିପାରେ ।

୮ ।

ଏ ଗାଭୀର ଅନେକ ଦୁଗ୍ଧ ହୁଏ ।

୯ ।

ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନଙ୍କର ଅତ୍ୟନ୍ତ ଅଭିମାନ ଥିଲା ।

୧୦ ।

କର୍ଣ୍ଣଙ୍କର ବଡ଼ ଅହଂକାର ଥିଲା ।

୧୧ ।

ଯାହାର ପାପ ଅଛି, ତାହାର ସର୍ବଦା ଦୁଃଖ ।

୧୨ ।

କୃଷ୍ଣଙ୍କର ଅତ୍ୟନ୍ତ ମାୟା ଥିଲା ।

୧୩ ।

ଏ ବିଷୟରେ ତାହାଙ୍କର ଅପରାଧ ନାହିଁ ।

୧୪ ।

ଯେଉଁ ଲୋକର ୠଣ ଅଛି, ତାହାର ମନ ସର୍ବଦା ବ୍ୟସ୍ତ ।

୧୫ ।

ଯେଉଁ ଲୋକର ସଞ୍ଚୟ ଅଛି, ସେ କେବେ କଷ୍ଟ ପାଏ ନାହିଁ ।

୧୬ ।

ଯେ ଦୋଷ କରିଥାଏ, ତାହା ଆକୃତି ତାକୁ ଚିହ୍ନାଇ ଦିଏ ।

୧ ।

କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ ନିଦ୍ରା ପ୍ରତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆସକ୍ତ ଥିଲେ ।

୨ ।

ରାମଙ୍କ ପ୍ରତି ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କର ଅତିଶୟ ଶ୍ରଦ୍ଧା ଥିଲା ।

୩ ।

ସେ ହରିଣ ଦେହରେ ଅନେକ ମାଂସ ଅଛି ।

୪ ।

ପାରସିକ ସୈନ୍ୟମାନଙ୍କର ଶ୍ମଶ୍ରୁ ଥିଲା ।

୫ ।

ବୃଦ୍ଧମାନେ ଅଧିକ ବାକ୍ୟ କହନ୍ତି ।

୬ ।

ହିମାଳୟର ବାୟୁରେ ବଡ଼ ଶୀତ ହୁଏ ।

୭ ।

ମହୋଦଧିର ଲହରୀରେ ଅନେକ ଫେନ ଥାଏ ।

୮ ।

ଯେଉଁ ସରୋବରରେ ଅଧିକ ପଙ୍କ ଥାଏ, ସେଥିରେ ପଦ୍ମ ଫୁଟେ ।

୯ ।

ଅଧିକାଂଶ ଚତୁଷ୍ପଦ ଜନ୍ତୁର ଦେହରେ ଲୋମ ଅଛି ।

୧୦ ।

ସେହି ରୋଗୀର ବାତ ବୃଦ୍ଧି ହୋଇଅଛି ।

୧ ।

ଜରାସନ୍ଧ ମଗଧ ଦେଶର ରାଜା ଥିଲେ ।

୨ ।

ତାହାଙ୍କର ଚିତ୍ତ ଲଘୁ ବୋଲି ମୁଁ ଜାଣିଅଛି ।

୩ ।

ନୀଳନଦ କେଡ଼େ ଦୀର୍ଘ, ଏତେ ଦିନରେ ତାହା ନିରୂପିତ ହେଲା ।

୪ ।

ସେ ଯେପରି ଚତୁର, କେହି ସେପରି ନୁହନ୍ତି ।

୫ ।

ପଦ୍ମପୁଷ୍ପ ଯେପରି ମଧୁର, ଅନ୍ୟ କୌଣସି ପୁଷ୍ପ ସେପରି ନୁହେ ।

୬ ।

ଆକାଶ କେଡ଼େ ନୀଳ, ତାହା ଦେଖିଲେ ଦର୍ଶକ ମୁଗ୍ଧ ହୋଇଯାଏ ।

୭ ।

ଅର୍ଜୁନଙ୍କର ପ୍ରତିଜ୍ଞା ଦୃଢ଼ ଥିଲା ।

୮ ।

ବାୟୁ ସ୍ଥିତିସ୍ଥାପକ ।

୯ ।

କୋକିଳର ସ୍ୱର ମିଷ୍ଟ ଅଟେ ।

୧୦ ।

ସେ ସାଧୁ ଏହା ସମସ୍ତେ ଜାଣନ୍ତି ।

୧ ।

ତାହାଙ୍କର ମୂର୍ତ୍ତି ଅତି ମଧୁର ଥିଲା ।

୨ ।

ପ୍ରଦୀପ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଅଟେ ।

୩ ।

ଚନ୍ଦ୍ର ଅତ୍ୟନ୍ତ ମନୋହର ।

୪ ।

ସରଳ ଲୋକକୁ ସମସ୍ତେ ସୁଖ ପାନ୍ତି ।

୫ ।

ପଣ୍ଡିତ ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ସମସ୍ତେ ଆଦର କରନ୍ତି ।

୬ ।

ସେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଧୀମାନ୍ ଥିଲେ ।

୭ ।

ତୁଷାର ଶୁକ୍ଲ ଦିଶେ ।

୮ ।

ସୂର୍ଯ୍ୟ ତେଜସ୍ୱୀ ଅଟନ୍ତି ।

୯ ।

ତୁମ୍ଭେ ମୂର୍ଖ, ଏଥିରୁ ଏହା ପ୍ରକାଶ ପାଇବ ।

୧୦ ।

ତାହାଙ୍କ ବାକ୍ୟ ଅପାର, ଏହା ସପ୍ରମାଣ ହେଲା ।

୧ ।

ବିଷ୍ଣୁ ଚାରିପ୍ରକାର ମୂର୍ତ୍ତି ହେଲେ ।

୨ ।

ତାହାଙ୍କ ମସ୍ତକ ଶତଖଣ୍ଡ ହୋଇ ବିଦୀର୍ଣ୍ଣ ହେଲା ।

୩ ।

ଏହାର ଅନ୍ୟପ୍ରକାର କଦାପି ହେବ ନାହିଁ ।

୪ ।

ନୀଳଗିରି ଉଚ୍ଚ, ମେଘାସନ ଆହୁରି ଉଚ୍ଚ ।

୫ ।

ଦମୟନ୍ତୀଙ୍କ ଚରିତ୍ର ଶୁଦ୍ଧ ଥିଲା, ସୀତାଙ୍କ ଚରିତ୍ର ଆହୁରି ଶୁଦ୍ଧ ଥିଲା ।

୬ ।

ପର୍ବତ ମଧ୍ୟରେ ହିମାଳୟ ସବୁଠାରୁ ଉଚ୍ଚ ।

୭ ।

ଏ ଅତି ଗୁରୁ ବିଷୟ ଅଟେ ।

୮ ।

କ୍ରମେ କ୍ରମେ ପାର୍ବତୀଙ୍କର ଯୌବନ ପ୍ରବିଷ୍ଟ ହେଲା ।

୯ ।

ଜାମାତାଙ୍କୁ ପୁତ୍ର ତୁଲ୍ୟ ଦେଖିବ ।

୧୦ ।

ଶାଶୁଙ୍କୁ ମାତା ତୁଲ୍ୟ ଜ୍ଞାନ କରିବ ।

୧୧ ।

ଯାହା ପୂର୍ବେ କେବେ ଶୁଣି ନାହିଁ, ଆଜି ସେହି କଥା ଶୁଣିବ ।

୧୨ ।

ଲଙ୍କାପୂରୀ ସୁବର୍ଣ୍ଣରେ ନିର୍ମିତ ଥିଲା ।

୧୩ ।

ମୃତ୍ତିକା ଗଠିତ କଳସରେ ଜଳ ଆଣ ।

୧୪ ।

ଗଡ଼ର ପ୍ରାଚୀର ପୂର୍ବରେ ଦୃଢ଼ ନ ଥିଲା, ବର୍ତ୍ତମାନ ଦୃଢ଼ ହେଲା ।

୧୫ ।

ଦାଣ୍ଡ ଦୀର୍ଘ ନ ଥିଲା, ତିନି ମାସ ହେଲା ତାହାକୁ ଦୀର୍ଘ କରା ଯାଇଅଛି ।

୧୬ ।

ଦଶମୀ ଦିନ ପ୍ରତିମାକୁ ଜଳରେ ନିକ୍ଷେପ କରନ୍ତି ।

୧୭ ।

ଏ ଗାଭୀକୁ ବିପ୍ରଙ୍କୁ ଦେବା ଉଚିତ ।

୧୮ ।

ମୁଁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନକୁ ଯିବି ।

୧୯ ।

ଆମ୍ଭେ ଦୁହେଁ ଏକ ସ୍ଥାନରେ ରହିପାରିବୁଁ ନାହିଁ ।

୨୦ ।

ସବୁ ସମୟରେ କଳହ ଭଲ ନୁହେଁ ।

୨୧ ।

ସେ ଏକ ସମୟରେ ବ୍ରାହ୍ମଣୀ ତୀର୍ଥରେ ଗୋଟିଏ ହରିଣ ଦେଖିଲେ ।

୨୨ ।

ଏ ବୃକ୍ଷରେ ଫଳ ଏବଂ ସେ ଲତାରେ ପୁଷ୍ପ ଜନ୍ମିଅଛି ।

୨୩ ।

ପ୍ରଥମରେ ମୋର ନିବେଦନ ଏହି ଥିଲା ।

୨୪ ।

ଆପାତତଃ ମୋତେ ଏତକ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ହେବ ।

୨୫ ।

ସେ ମୋହର ପିତାଙ୍କର ଭ୍ରାତା ଅଟନ୍ତି ।

୨୬ ।

କଂସ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ମାତାଙ୍କ ଭ୍ରାତା ଥିଲେ ।

୨୭ ।

କ୍ଷାତ୍ର ଧର୍ମ ତାହାଙ୍କର ମୂର୍ତ୍ତି ଥିଲା ।

୨୮ ।

ସେ ବୟସରେ ସର୍ବାପେକ୍ଷା ବୃଦ୍ଧ ।

୨୯ ।

କର୍ମ ପ୍ରଶଂସ୍ୟ, ଜ୍ଞାନ ତହୁଁ ବଳି ପ୍ରଶଂସ୍ୟ ।

୩୦ ।

ଅଗ୍ନିରେ ସମସ୍ତ ଗୃହ ଭସ୍ମରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା ।

୧ ।

ସେ ନବ ଦୂର୍ବାଦଳ ପରି ଶ୍ୟାମଳ ଥିଲେ ।

୨ ।

ନଦୀର କୂଳରେ ନିର୍ମଳ ଜ୍ୟୋତ୍ସ୍ନା ପଡ଼ିଲା ।

୩ ।

ଗଙ୍ଗାଙ୍କର ପୁତ୍ର ଭୀଷ୍ମ ବୀରମାନଙ୍କର ଚୂଡ଼ାମଣି ଥିଲେ ।

୪ ।

ହୁମାୟୁନ ଦିଲ୍ଲୀର ସିଂହାସନରୁ ଚ୍ୟୁତ ହୋଇ ପାରସ୍ୟର ରାଜାଙ୍କ ଶରଣକୁ ଆଗତ ହେଲେ ।

୫ ।

ଏହି ବୃହତ୍ ପୁଷ୍କରିଣୀ ତାହାଙ୍କର ଗୋଟିଏ ମହତୀ କୀର୍ତ୍ତି ଅଟେ ।

୬ ।

କାଳିଦାସ ଜଣେ ମହାନ୍ କବି ଥିଲେ ।

୭ ।

ମହାନ୍ ରାଜା ଦୁଷ୍ମନ୍ତ କଣ୍ୱଙ୍କ ତନୟା ଶକୁନ୍ତଳାର କରକୁ ପୀଡ଼ନ କରିଥିଲେ ।

୮ ।

ରାମଙ୍କର ପତ୍ନୀ ସୀତା ବିଦେହ ରାଜାଙ୍କ କନ୍ୟା ଥିଲେ ।

୯ ।

ସେହି ଧନ ତାହାଙ୍କ ହସ୍ତଗତ ହେଲା ।

୧୦ ।

ପାଣ୍ଡବମାନେ କୌରବମାନଙ୍କ ସେନାର ପତି ଭୀଷ୍ମ, ଦ୍ରୋଣ ଏବଂ କର୍ଣ୍ଣଙ୍କୁ ନିହତ କଲେ ।

୧୧ ।

ତାହାଙ୍କର ମୁଖକୁ ଅବଲୋକନ କରି ମୁଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ହର୍ଷକୁ ପ୍ରାପ୍ତ ହେଲି ।

୧୨ ।

ଜଳାଶୟରେ ପଦ୍ମ, କୁମୁଦ ଓ କହ୍ଲାର ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତ ହେଲା ।

୧୩ ।

ତାହାଙ୍କର ପ୍ରବଳ ପିପାସାରୁ ଶାନ୍ତି ହେଲା ।

୧୪ ।

ବୀରମାନଙ୍କର ବୃନ୍ଦ ଧନୁ ଏବଂ ବାଣ ଘେନି ରଣର ସ୍ଥଳକୁ ଆସିଲେ ।

୧୫ ।

ସାଧୁମାନଙ୍କର ସଙ୍ଗ ଛାଡ଼ିବ ନାହିଁ ।

୧୬ ।

ଯେଉଁ ଭକ୍ତିରେ କାମ ନାହିଁ, ତାହା ପ୍ରକୃତ ଭକ୍ତି ।

୧୭ ।

ତାହାଙ୍କର କୃଶ କଟି ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ମେଖଳା ଦ୍ୱାରା ଭୂଷିତ ହୋଇଥିଲା ।

୧୮ ।

ରଘୁମାନଙ୍କ କୂଳର ରବିତୁଲ୍ୟ ରାମ ବିସ୍ମୟରେ ତାହା ଦର୍ଶନ କଲେ ।

୧୯ ।

ସୀତା ସତୀମାନଙ୍କ ଶିରର ମଣି ପ୍ରାୟ ଥିଲେ ।

୨୦ ।

ନଦୀର ଜଳ ପୁଷ୍କରିଣୀର ଜଳ ଅପେକ୍ଷା ସ୍ୱଚ୍ଛତର ।

୧ ।

ତାହାଙ୍କର ଧନ ନାହିଁ ।

୨ ।

ରାମଙ୍କର ଚରିତ୍ରରେ କଳଙ୍କ ନାହିଁ ।

୩ ।

ପୁଷ୍କରିଣୀର ଜଳ ଶୁଷ୍କ ହୋଇ ଯାଇଅଛି ।

୪ ।

ତାହାଙ୍କର ଚେତନା ନ ଥିଲା ।

୫ ।

ତାହାଙ୍କର ମାର୍ଗରେ କଣ୍ଟକ ନାହିଁ ।

୬ ।

ମାଧବଙ୍କ ମନରେ ଚିନ୍ତା ନ ଥିଲା ।

୭ ।

ତାହାଙ୍କ ହୃଦୟରେ ଭୟ ନାହିଁ ।

୮ ।

ବ୍ୟାଘ୍ରର ଚାରୋଟି ପଦ ଅଛି ।

୯ ।

ରାବଣର ବିଂଶତି ବାହୁ ଥିଲା ।

୧୦ ।

ଗୁର୍ଜର ରାଜାଙ୍କର ପୁତ୍ର ନ ଥିଲା ।

୧୧ ।

ଏ ଭାରତଭୂମି ଗର୍ଭରେ ରତ୍ନ ଅଛି ।

୧୨ ।

ଭୀମଙ୍କ ହୃଦୟରେ ଦୟା ନ ଥିଲା ।

୧୩ ।

ବୃକ୍ଷରୁ ପତ୍ର ଗଳିତ ହେଉଥିଲା ।

୧୪ ।

ଈଶ୍ୱରଙ୍କ ମହିମାର ଅନ୍ତ ନାହିଁ ।

୧୫ ।

ସମୁଦ୍ରର ତଳ ସ୍ପର୍ଶ ହୋଇ ନାହିଁ ।

୧୬ ।

ଦମୟନ୍ତୀଙ୍କର ଗମନ ହଂସର ଗମନ ପରି ଥିଲା ।

୧୭ ।

ଦ୍ରୌପଦୀଙ୍କର ନୟନ ହରିଣର ନୟନ ପରି ଥିଲା ।

୧୮ ।

ତାହାଙ୍କର ଏଥର ଆପଦ ନାହିଁ ।

୧୯ ।

ଶକୁନ୍ତଳାଙ୍କର ସ୍ୱଭାବ ଅତି କୋମଳ ଥିଲା ।

୨୦ ।

ବିଷ୍ଣୁଙ୍କର ଲୋଚନ କମଳ ପ୍ରାୟ ଅଟେ ।

୨୧ ।

ଭୀଷ୍ମଦେବଙ୍କର ପ୍ରତିଜ୍ଞା ସତ୍ୟ ହେଉଥିଲା ।

୨୨ ।

ଯାହାଙ୍କର ଅମ୍ବର ପୀତବର୍ଣ୍ଣ, ସେହି ହରିଙ୍କୁ ମୋର ନମସ୍କାର ।

୨୩ ।

ଯାହାଙ୍କ ପାଣିରେ ଧନୁ ଥାଏ, ସେହି ଅର୍ଜ୍ଜୁନଙ୍କୁ ଦେଖିଲେ କିଏ ଭୟ ନ କରେ ?

୨୪ ।

ମୋହ ସହିତ ଯାହାର ଧର୍ମ ସମାନ, ଏପରି କେହି କଣ ମିଳିବ ନାହିଁ ?

୨୫ ।

ଯାହାର ଧନ ନାହିଁ, ତାହାର ମନ ଉଚ୍ଚ ହେଲେ କଣ ହେବ ?

୧ ।

ଏ ବିଷୟରେ ତାହାଙ୍କର ଯତ୍ନ ନାହିଁ ।

୨ ।

ଏ ଗ୍ରନ୍ଥରେ ଟୀକା ନାହିଁ ।

୩ ।

ସେ ଯେଉଁ ପଦ୍ମ ଆଘ୍ରାଣ କଲେ, ସେଥିରେ ଭ୍ରମର ଥିଲା ।

୪ ।

ଆମ୍ଭ ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଦୟା ନାହିଁ ।

୫ ।

ଦେଶର ଉନ୍ନତି ନିମନ୍ତେ ତାଙ୍କର ଚେଷ୍ଟା ଅଛି ।

୬ ।

ହରିଶ୍ଚନ୍ଦ୍ର ସାଗରର ସହିତ ଧରାର ଏକମାତ୍ର ଈଶ୍ୱର ଥିଲେ ।

୭ ।

ଯେଉଁ ହୃଦୟ ସବୁବେଳେ ନିର୍ଭୟ, ଆଜି ସେ ହୃଦୟରେ ଭୟ ଜାତ ହେଲା ।

୮ ।

ବ୍ୟଞ୍ଜନରେ ଲବଣ ଦିଆ ଯାଇ ନାହିଁ ।

୯ ।

ପଲ୍ଲବ ସହିତ ପୁଷ୍ପ ଆହରଣ କର ।

୧୦ ।

ସେ ଆନନ୍ଦ ସହକାରେ ଏ କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପାଦନ କରିଥିଲେ ।

୧ ।

ଆଜି ନିଶ୍ଚୟ ପୃଥିବୀରେ ପାଣ୍ଡବ ରହିବେ ନାହିଁ ।

୨ ।

ଯେଉଁ କବିତାରେ ରସ ନାହିଁ, ସେ କବିତା ନୁହେ ।

୩ ।

ଯେ ଲୋକର ବିଦ୍ୟା ନାହିଁ, ତାହାର ଜୀବନ ବିଫଳ ।

୪ ।

ଯାହାର ଧୈର୍ଯ୍ୟ ନାହିଁ, ସେ ସୁଖୀ ହୋଇ ନ ପାରେ ।

୫ ।

ଯେଉଁ ଲୋକର ପତ୍ନୀ ନାହିଁ, ସେ ଅପେକ୍ଷାକୃତ ନିଶ୍ଚିନ୍ତ ।

୬ ।

ଯେଉଁ ଲୋକର ବହୁ ପତ୍ନୀ, ତାହାର ବହୁ ଦୁଃଖ ।

୭ ।

ଯେଉଁ ଲୋକ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଲଭି ନାହିଁ, ତାହାର ମତ କେହି ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି ନାହିଁ ।

୮ ।

ଯେଉଁ ଲୋକର ମନ ଅସ୍ଥିର, ସେ କୌଣସି ବିଷୟରେ ପାରଙ୍ଗମ ହୁଏ ନାହିଁ ।

୯ ।

ଯାହାର ଲଜ୍ଜା ନାହିଁ, ସେ ସବୁ କରିପାରେ ।

୧୦ ।

ମାଧବାଚାର୍ଯ୍ୟ ଏପରି ପଣ୍ଡିତ ଥିଲେ ଯେ, ତାହାଙ୍କର ଦ୍ୱିତୀୟ କେହି ନ ଥିଲେ ।

୧ ।

ସେ – ଦିନ ଯାପନ କଲେ ।

୨।

ତୁମ୍ଭେ – ସେ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ପାରିବ ।

୩।

ସେ – ଉପକାର ସ୍ୱୀକାର କଲେ ।

୪ ।

ତୁମ୍ଭେ – ଯାଇ ପାରିବ ।

୫ ।

ଦମୟନ୍ତୀ ନଳଙ୍କୁ – ଦର୍ଶନ କଲେ ।

୬ ।

ଅନସୂୟା – କହିଲେ ।

୭।

ଦୂତ – ନିବେଦନ କଲା ।

୧ ।

ସେ ରୋଗଦ୍ୱାରା ଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଅଛି ।

୨ ।

ତାହାଙ୍କର ସମ୍ପତ୍ତି ଲୋପକୁ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଅଛି ।

୩ ।

ପ୍ରହ୍ଲାଦଙ୍କ ତନୟ ବିରୋଚନ ଦାନବମାନଙ୍କର ଇନ୍ଦ୍ରଥିଲେ ।

୪ ।

ବିପ୍ରଙ୍କୁ ଯେଉଁ ସମ୍ପତ୍ତି ଦତ୍ତ ହୋଇଅଛି, ତାହା ଗ୍ରହଣ କରିବା ଅନୁଚିତ ।

୫ ।

ଅଶ୍ୱଙ୍କର ଖୁରା ଦ୍ୱାରା ଉତ୍‌ଥିତ ଧୂଳିଦ୍ୱାରା ଆକାଶ ବ୍ୟାପ୍ତ ହେଲା ।

୬ ।

ଦେବଙ୍କର ରାଜା ପ୍ରଜାପତିଙ୍କ ମୁଖରୁ ନିଃସୃତ ବାକ୍ୟ ଶୁଣି ଆନନ୍ଦିତ ହେଲେ ।

୭ ।

ବୀରମାନେ ଅଶ୍ୱରେ ଆରୂଢ଼ ହୋଇ ଯୁଦ୍ଧର କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଗମନ କଲେ ।

୮ ।

ମଲହର ରାଓ ସିଂହାସନରୁ ଚ୍ୟୁତ ହେଲେ ।

୯ ।

ବିଦ୍ୟା ଧନଦ୍ୱାରା କ୍ରେୟ ନୁହେ ।

୧୦ ।

ରାବଣ ଦୁଷ୍କ୍ରିୟାରେ ରତ ଥିଲେ ।

୧ ।

ରଘୁଙ୍କର ରାଜ୍ୟ ସମୁଦ୍ର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିସ୍ତୃତ ଥିଲା ।

୨ ।

ସେ କ୍ଷଣକୁ କ୍ଷଣ ଆସି ମୋତେ ବିରକ୍ତ କରୁଅଛନ୍ତି ।

୩ ।

ମୁଁ ଘର ଘର କରି ବୁଲି ପାରିବି ନାହିଁ ।

୪ ।

ବର କନ୍ୟାର ରୂପର ଯୋଗ୍ୟ ଅଟେ ।

୫ ।

ମୋହର ଯେପରି ଶକ୍ତି ମୁଁ ତଦନୁସାରେ ଯୁଦ୍ଧ କରିବି ।

୬ ।

ତାହାଙ୍କର ଆଖି ସମୀପରେ ଏପରି ଘଟନା ଘଟିଥିଲା ।

୭ ।

ତାଙ୍କର ସ୍ନେହ ମୁଁ ମରଣ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପାସୋରିବି ନାହିଁ ।

୮ ।

ସାବିତ୍ରୀଙ୍କର ନୟନ କର୍ଣ୍ଣ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିସ୍ତୃତ ଥିଲା ।

୯ ।

ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ର ଜନ୍ମରୁ ଅନ୍ଧ ଥିଲେ ।

୧୦ ।

ସେତୁବନ୍ଧ ମଳୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିସ୍ତୃତ ।

୧ ।

ଶିବଙ୍କ ଚୂଡ଼ାରେ ଚନ୍ଦ୍ର ଅଛି ।

୨ ।

ଆଚାର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଚୂଡ଼ାର ମଣି ବୋପଦେବ ବ୍ୟାକରଣରୂପ ଅର୍ଣ୍ଣବର କର୍ଣ୍ଣ ଧାରଣ କରିଥିଲେ-।

୩ ।

ଶରତ୍‌କାଳର ନିଶାର ଆକାଶରେ ଏତେ ନକ୍ଷତ୍ର ଦେଖାଯାନ୍ତି ଯେ, ସେମାନଙ୍କୁ ସଖ୍ୟା କରି ହେବ ନାହିଁ ।

୪ ।

ସେନାସଂବନ୍ଧୀ ଏତେ ଲୋକ ଆସିଲେ ଯେ, ସେମାନଙ୍କୁ ଗଣି ହେଲା ନାହିଁ ।

୫ ।

ସୁରମାନଙ୍କର ଈଶ୍ୱର ସ୍ମରଣ କରିବାରୁ ରତିଙ୍କର ପତି ପୁଷ୍ପର ଧନୁ ହସ୍ତରେ ଧରି ତାହାଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ଉପସ୍ଥିତ ହେଲେ ।

୬ ।

ଯଦିଚ ମୋହର ଧନୁ ପୁଷ୍ପରେ ନିର୍ମିତ, ତଥାପି ବସନ୍ତର ସହାୟତା ଲଭିଲେ, ଯେଉଁ ଶିବଙ୍କ ପାଣିରେ ପିନାକ ଅଛି, ତାଙ୍କର ସୁଦ୍ଧା ଧୈର୍ଯ୍ୟର ଲୋପ କରିପାରେ ।

୭ ।

ଋତୁମାନଙ୍କର ରାଜା ଯେ ବସନ୍ତ, ତାହାଙ୍କର ଆଗମନ ହେଲେ ଜଳରେ ପଦ୍ମ ହୁଏ, ବୃକ୍ଷମାନଙ୍କରେ ପୁଷ୍ପ ହୁଏ ଏବଂ ପବନ ସୁଗନ୍ଧଯୁକ୍ତ ହୁଏ ।

୮ ।

କାକ ଚକ୍ଷୁର ପ୍ରଭା ପରି ଯେଉଁ ଯମୁନା ଜଳର ପ୍ରଭା, ସେ ଜଳରେ ସ୍ନାନ କରି କିଏ ତୃପ୍ତ ନ ହେବ ?

୯ ।

ଦେଖ ଦେଖ, ଶ୍ୟାମଳ ବନଦ୍ୱାରା ବେଷ୍ଟିତ ଯେଉଁ ପମ୍ପାସର, ସେ କେମନ୍ତେ ସୁନ୍ଦର ଦିଶୁଅଛି ! ନୀଳ ମେଘମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ବେଷ୍ଟିତ ହେଲେ ଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କର ବିମ୍ବ ଯେପରି ଶୋଭା ପାଏ, ଏହି ସରୋବର ସେହିପରି ଶୋଭା ପାଉଅଛି ।

୧୦ ।

ଏପରି ଅନେକ ଲୋକ ଅଛନ୍ତି ଯେ, ସେମାନଙ୍କର ଭାଗ୍ୟ ମନ୍ଦ, ସେମାନେ ଯୋଗ୍ୟ ଏହା ଦେଖାଇବା ନିମନ୍ତେ ମରଣ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅବକାଶ ପାନ୍ତି ନାହିଁ ।

୧୧ ।

ଯାହାର ତଳ ସ୍ପର୍ଶ ହୋଇ ନାହିଁ, ଏପରି ସାଗରର ଗର୍ଭରେ କେତେ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ମୁକ୍ତା ରହିଅଛି । ଉଦ୍ଧାର କରିବା ଲୋକ ନ ଥିବାରୁ ସେମାନଙ୍କର ଆଦର ହେଉ ନାହିଁ । ଯେଉଁମାନଙ୍କର ଗୁଣ ଅଛି, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅଧିକାଂଶଙ୍କର ଦଶା ଏହିପରି ସିନା ।

୧୨ ।

ମୁଁ ହରିଦ୍ୱାରଠାରେ ଶୈଳରୁ ଅବତୀର୍ଣ୍ଣା ଜହ୍ନୁଙ୍କ କନ୍ୟାର ଜଳର କଲ୍ଲୋଳ ଶ୍ରବଣ କରିଅଛି ଏବଂ ଦଣ୍ଡକାରଣ୍ୟରେ ରାମ ଓ ସୀତାଙ୍କର ଚରଣ ଦର୍ଶନ କରିଅଛି ।

୧୩ ।

ଜନକ କନ୍ୟାଙ୍କ ହୃଦୟରୂପ ପଦ୍ମର ମିହିର ଏବଂ ବୀରମାନଙ୍କରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ରାମ ରାକ୍ଷସମାନଙ୍କର ଅଧିପ ଲଙ୍କାର ଈଶ୍ୱରଙ୍କୁ ଯୁଦ୍ଧରେ ବଧ କରି ତାଙ୍କ ପଛରେ ଜାତ ହୋଇଥିବା ବିଭୀଷଣଙ୍କୁ ରାଜାର ଛତ୍ର ପ୍ରଦାନ କଲେ ।

୧୪ ।

ଯଦୁଙ୍କ କୁଳର ଅବତଂସ ଯେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ, ସେ ପାଣ୍ଡୁଙ୍କ ପୁତ୍ରମାନଙ୍କ ସଖା ହୋଇ ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରଙ୍କ ପୁତ୍ରର କୁଚକ୍ରରୁ ସେମାନଙ୍କୁ ଉଦ୍ଧାର କରିଥିଲେ ।

୧୫ ।

ପର୍ବତମାନଙ୍କ ରାଜାର ଦୁହିତା ବସନ୍ତ ପୁଷ୍ପର ଆଭରଣରେ ସଜ୍ଜିତ ହୋଇ ହିମାଳୟର ଶୃଙ୍ଗକୁ ଗଲେ ।

୧ ।

ଯେ ‘ସ୍ୱର୍ଗ, ମର୍ତ୍ତ୍ୟ ଓ ପାତାଳ’ ତିନିଭୁବନର ଅଧୀଶ୍ୱର ଏବଂ ଯେ ବୈକୁଣ୍ଠର ଅଧିପତି, ସେ ଆପଣଙ୍କୁ ରକ୍ଷା କରନ୍ତୁ ।

୨ ।

ପାଦଠାରୁ ମସ୍ତକ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ମୋତେ ନିରୀକ୍ଷଣ କରିଥିଲେ ।

୩ ।

ଯେ ଜୀର୍ଣ୍ଣବସ୍ତ୍ର ପରିଧାନ କରିଥିଲେ, ସେହି ସନ୍ନ୍ୟାସୀଙ୍କୁ ଦେଖିଲା ଦିନୁ ତାଙ୍କର ଏପରି ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଅଛି ।

୪ ।

ସେ ଏପରି ଗୋଟିଏ ଫଳ ଭକ୍ଷଣ କଲେ, ଯାହାର ଆସ୍ୱାଦନ ପୂର୍ବେ କେବେ କରି ନ ଥିଲେ ।

୫ ।

କୌଣସି ବିଷୟ ବିମର୍ଶ ବା ବିଚାର ନ କରି ଯେ କରନ୍ତି, ତାଙ୍କର ପରିଣାମ ଏହିପରି ହୁଏ ।

୬ ।

କଣ କରିବା କର୍ତ୍ତବ୍ୟ, ତାହା ନିରୂପଣ କରିବାରେ ସେ ଅକ୍ଷମ ହୋଇଥିଲେ ।

୭ ।

ସେ ଶିଷ୍ୟମାନଙ୍କୁ ପୁତ୍ରଠାରୁ କୌଣସି ଭେଦ ବା ବିଶେଷ ନ ରଖି ସ୍ନେହ କରୁଥିଲେ ।

୮।

ଯହିଁର କର ଦେବାକୁ ହୁଏ ନାହିଁ, ଏପରି ଅନେକ ଭୂମି ଥିବାରୁ ତାଙ୍କର କୌଣସି ଚିନ୍ତା ନ ଥିଲା ।

୯ ।

ପରର ଅନ୍ନରେ ଯେ ଜୀବନ ଧାରଣ କରେ, ସେ କେବେ ସୁଖ ଓ ଶାନ୍ତିରେ କାଳ ଯାପନ କରି ପାରେ କି ?

୧୦ ।

ଅନ୍ୟ ଆଡ଼େ ତାଙ୍କର ମନ ଥିବାରୁ ମୋହର ସମସ୍ତ କଥା ଶ୍ରୁତିର ଗୋଚର ହୋଇ ନାହିଁ-।

୧୧।

ଚିର କାଳରୁ ଯାହାକୁ ବାଞ୍ଛା କରୁଥିଲେ, ଏପରି ଫଳ ଲାଭ କରି ସେ ଆପଣାକୁ କୃତାର୍ଥ ମନେ କରିଥିଲେ ।

୧୨।

ସେ ଦେବୀ ମନ୍ଦିରପ୍ରାୟ ମୋହ ପ୍ରାଣରେ ସତତ ବାସ କରନ୍ତି ।

୧୩।

ଅଶୋକଙ୍କର ଯଶଃ ଏବଂ ପ୍ରତାପ ଦିଗମାନଙ୍କର ଅନ୍ତଯାଏ ବିସ୍ତାରିତ ଥିଲା ।

୧୪।

ଆପଣା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବା ଯାହାର ଅଭ୍ୟାସ, ସେ ବ୍ୟକ୍ତିର ଉନ୍ନତି ଅବଶ୍ୟ ହେବ ।

୧୫।

ଆଳସ୍ୟ ଯେଉଁମାନଙ୍କର ପ୍ରଧାନ ଅୟନ ବା ଆସକ୍ତି ସ୍ଥାନ, ସେମାନେ ସର୍ବଦା ପରର ମୁଖକୁ ଅପେକ୍ଷା କରି ବସିଥାନ୍ତି ।

୧।

ଆଜ୍ଞା, ଅନୁମତି-ଆଜ୍ଞା ପୂର୍ବପ୍ରାର୍ଥନାର ଅପେକ୍ଷା କରେ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଅନୁମତି ପୂର୍ବ ପ୍ରାର୍ଥନାର ଅପେକ୍ଷା କରେ ।

୨।

ପ୍ରେମ, ସ୍ନେହ, ଶ୍ରଦ୍ଧା-ପ୍ରେମ ସ୍ନେହ ଅପେକ୍ଷା ଗାଢ଼ତର । ପିତାଙ୍କର ପୁତ୍ରଠାରେ ସ୍ନେହ ହୁଏ, ସ୍ତ୍ରୀ ଏବଂ ସ୍ୱାମୀ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରେମ ହେବା ସମ୍ଭବ । ଭକ୍ତ ଏବଂ ଭଗବାନଙ୍କଠାରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରେମର ପ୍ରୟୋଗ ହୁଏ । ସ୍ନେହ ବିଚ୍ଛେଦ ସହିପାରେ, କିନ୍ତୁ ପ୍ରେମ ବିଚ୍ଛେଦ ସହିପାରେ ନାହିଁ । ଶ୍ରଦ୍ଧା ପ୍ରାୟ ଆପଣାଠାରୁ ଉଚ୍ଚ ବ୍ୟକ୍ତି ବା ଗୁରୁଜନଙ୍କଠାରେ ହୁଏ । ଶ୍ରଦ୍ଧା କାର୍ଯ୍ୟବିଶେଷ ପ୍ରତି ମଧ୍ୟ ପ୍ରବର୍ତ୍ତି ପାରେ, ଯଥା-ଅମୁକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ତାଙ୍କର ଶ୍ରଦ୍ଧା ନାହିଁ । ଏପରି ସ୍ଥଳରେ ସ୍ନେହ ବା ପ୍ରେମର ପ୍ରୟୋଗ କେହି କରନ୍ତି ନାହିଁ ।

୩।

ଚଞ୍ଚଳ, ଚପଳ-ଭାଷାରେ ଚଞ୍ଚଳ ଭଲ ଅଭିପ୍ରାୟରେ ଏବଂ ଚପଳ ମନ୍ଦ ଅଭିପ୍ରାୟରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।

୪।

ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ, ବିସ୍ମୟ-ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟରେ ଦୁଃଖଭାବ ମିଶ୍ରିତ ହେଲେ ତାହାକୁ ବିସ୍ମୟ କହନ୍ତି ।

୫।

ଦୋଷ, ଅପରାଧ, ପାପ-ସୁରାପାନ ଗୋଟିଏ ଦୋଷ, ଅପରାଧର ଦଣ୍ଡ ରାଜା କରି ପାରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ପାପର ଦଣ୍ଡ ଈଶ୍ୱର କର୍ତ୍ତୃକ ହୁଏ ।

୬।

ଉଦ୍‌ବେଗ, ଉତ୍କଣ୍ଠା-ଉଦ୍‍ବେଗରେ ଆକୁଳତାର ଆଧିକ୍ୟ ଥାଏ । ଉତ୍କଣ୍ଠାରେ ଅଧୈର୍ଯ୍ୟର ଆଧିକ୍ୟ ଥାଏ ।

୭।

ବିଳାପ, ରୋଦନ-ବିଳାପ ବାଚାଳ । ରୋଦନ ଅଶ୍ରୁ ମୋଚନ, ଏହା ବାଚାଳ ବା ମୂକ ହୋଇପାରେ ।

୮।

ଦୟା, କୃପା, ଅନୁକମ୍ପା-ଦୟା ପ୍ରାୟ ଅଧିକାଂଶ ସ୍ଥଳରେ ମନୁଷ୍ୟପ୍ରତି ପ୍ରଯୁକ୍ତ ହୁଏ । ଯଥା ଆମ୍ଭଠାରେ ତାଙ୍କର ଦୟା ନାହିଁ । କୃପା ସାଧାରଣତଃ ଦେବତାଙ୍କ ପ୍ରତି ପ୍ରଯୁକ୍ତ ହୁଏ । ଯଥା ପ୍ରଭୁଙ୍କର କୃପା ହେଲା । ଦୟା କହିଲେ ପରଦୁଃଖହରଣେଚ୍ଛା, କୌଣସି ଇଷ୍ଟସିଦ୍ଧି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ କେହି ବ୍ରତ ବା ତପସ୍ୟା କରୁଅଛନ୍ତି । ଦେବତାଙ୍କର କୃପା ହେଲେ ଇଷ୍ଟସିଦ୍ଧି ହୁଏ । ଅନୁକମ୍ପା ଦୟାଠାରୁ ଅଧିକତର ପ୍ରଗାଢ଼ । ଅନୁକମ୍ପାର ବ୍ୟୁତ୍ପତ୍ତିଗତ ଅର୍ଥ ପାଶ୍ଚାତ୍‌ କମ୍ପିବା ଅର୍ଥାତ୍‌ କେହି ବିପଦରେ ପଡ଼ି କମ୍ପିତ ହେଉଛି, ତାହାର କମ୍ପ ଦେଖି ସ୍ୱୟଂ କମ୍ପିବା । ସୁତରାଂ ପରର ଦୁଃଖରେ ସମଦୁଃଖୀ ହୋଇ ତାହାପ୍ରତି ଅନୁଗ୍ରହ କରିବାହିଁ ଅନୁକମ୍ପା ।

୯।

ନିନ୍ଦା, ଗ୍ଳାନି, ଅପବାଦ-ଅପବାଦ ଓ ଗ୍ଳାନି ଉଭୟ ମିଥ୍ୟା ନିନ୍ଦା ଅର୍ଥରେ ପ୍ରବର୍ତ୍ତେ । ଗ୍ଳାନି ବିଶେଷତଃ ଆପଣା ପ୍ରତି ପ୍ରଯୁକ୍ତ ହୁଏ । କେବେ କେବେ ଏହା ଅବସାଦ ଅର୍ଥରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ ।

୧୦।

ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ, ଅଦ୍ଭୁତ-ଅଦ୍ଭୁତ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅପେକ୍ଷା ଗୁରୁତର । ଅଦ୍ଭୁତ ଘଟଣା ଦେଖିଲେ ଲୋକେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱିତ ଏବଂ ଭୀତ ହୁଅନ୍ତି । ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଏହି ଶବ୍ଦଟି ସାମାନ୍ୟ ବିଷୟ ପ୍ରତି ପ୍ରଯୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ । ତୁମ୍ଭେ କୌଣସି ଲୋକକୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ବିଶ୍ୱାସୀ ଜାଣିଥିଲ, ସେ ହଠାତ୍‌ ତୁମ୍ଭଠାରେ ପ୍ରତାରଣା କଲା, ଏଥିରେ ତୁମ୍ଭେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱିତ ହୋଇପାର; ତାହାର ପ୍ରତାରଣା ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ସତ୍ୟ, କିନ୍ତୁ ଅଦ୍ଭୁତ ନୁହେଁ । କୌଣସି ବୀରର ଯୁଦ୍ଧ ଦେଖି ତୁମ୍ଭେ ଭୀତ ଏବଂ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱିତ ହେଲେ, ସେହି ଯୁଦ୍ଧ ଅଦ୍ଭୁତ ଅଟେ ।

୧୧।

ଅସ୍ତ୍ର, ଶସ୍ତ୍ର-ଯାହାକୁ କ୍ଷେପଣ କରି ସଂହାର କରାଯାଏ ତାହା ଅସ୍ତ୍ର ଏବଂ ଯାହାକୁ ହସ୍ତରେ ଧରି ସଂହାର କରାଯାଏ ତାହା ଶସ୍ତ୍ର । ବାଣ ଅସ୍ତ୍ର, ଖଡ଼୍ଗ ଶସ୍ତ୍ର । ଶସ୍ତ୍ରବୃଷ୍ଟି କେହି ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତି ନାହିଁ । ଅନେକ ସଂସ୍କୃତ କବି ଛନ୍ଦ ଅନୁରୋଧରେ ହେଉ ଅଥବା ଅନ୍ୟ କୌଣସି କାରଣରୁ ହେଉ, ଶସ୍ତ୍ର ସ୍ଥଳରେ ଅସ୍ତ୍ର ଏବଂ ଅସ୍ତ୍ର ସ୍ଥଳରେ ଶସ୍ତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରିଅଛନ୍ତି ।

୧୨।

ଆଶ୍ରୟ, ଅବଲମ୍ୱନ-ଆଶ୍ରୟ ଯେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ରକ୍ଷା କରେ । ଅବଲମ୍ୱନ ଯାହା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରାଯାଏ । ପଞ୍ଚବଟୀଠାରେ ରାମଚନ୍ଦ୍ର ମୁନିମାନଙ୍କର ଆଶ୍ରୟ ଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଲଙ୍କାଯୁଦ୍ଧରେ ବାନର ସୈନ୍ୟର ଅବଲମ୍ୱନ ଥିଲେ ।

୧୩।

ପ୍ରଶଂସା, ସ୍ତବ-ପ୍ରଶଂସାର ଆଧିକ୍ୟହିଁ ସ୍ତବ । ସ୍ତବରେ ଅନେକ ମିଥ୍ୟା ଥିବାର ସମ୍ଭାବନା । ପ୍ରଶଂସା ପ୍ରଭୁ ଭୃତ୍ୟକୁ ଏବଂ ଭୃତ୍ୟ ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ କରି ପାରନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ସ୍ତବ ଯେ କରେ, ସେ ଆପଣାକୁ ନ୍ୟୂନ କରି ଜଣାଏ । ପ୍ରଶଂସା ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଓ ପରୋକ୍ଷ ଉଭୟ ସ୍ଥଳରେ ହୋଇପାରେ, କିନ୍ତୁ ସ୍ତବ ସାକ୍ଷାତରେ ହୁଏ ।

୧୪।

ଆବିଷ୍କାର, ଉଦ୍ଭାବନ-ଯାହା ପୂର୍ବେ ଥିଲା, ଅତଚ କେହି ଜାଣି ନ ଥିଲେ, ତାହା ପ୍ରକାଶ କରିବାର ନାମ ଆବିଷ୍କ୍ରିୟା । ଯାହା ପୂର୍ବରେ ନ ଥିଲା, ଏପରି କୌଣସି ପଦାର୍ଥ ରଚନା କରିବାହିଁ ଉଦ୍ଭାବନ ।

୧୫।

ବିଚାର, ବିବେଚନା-ଲୋକେ ମନେ ମନେ ବିଚାର କରନ୍ତି, ଅନ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତି ସଙ୍ଗରେ ମଧ୍ୟ କରନ୍ତି । ମାତ୍ର ବିବେଚନା ଅନ୍ୟର ଅପେକ୍ଷା ରଖେ ନାହିଁ । ପାଞ୍ଚଜଣ ବସି ବିଚାର କରି ଯାହା କରିବେ, ସେଥିରେ ଆମ୍ଭର ଆପତ୍ତି ନାହିଁ । ପାଞ୍ଚଜଣ ବିବେଚନା କରି ଯାହା କହିବେ ସେଥିରେ ଆମ୍ଭର ଆପତ୍ତି ନାହିଁ, ଏହି ଦୁଇ ବାକ୍ୟାର୍ଥରେ ପ୍ରଭେଦ ଏହି ଯେ, ପ୍ରଥମ ସ୍ଥଳରେ ପାଞ୍ଚଜଣ ପରସ୍ପର ବିଚାର କରିବେ, ଦ୍ୱିତୀୟ ସ୍ଥଳରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତି ମନେ ମନେ ବିଚାର କରିବେ ।

୧୬।

ସଂସାର, ପୃଥିବୀ-ସଂସାର ବୋଲନ୍ତେ ଜଗତ । ସମଗ୍ର ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡକୁ ସଂସାର ବୋଲାଯାଇ ପାରେ । ଆମ୍ଭେମାନେ ଯେଉଁ ଗୋଲକରେ ବାସ କରୁଁ, ତାହା ପୃଥିବୀ ।

୧୭।

ଧୀର, ସ୍ଥିର-ଧୀର ଚଞ୍ଚଳର ବିପରୀତ । ସ୍ଥିର ବୋଲନ୍ତେ ଅଟଳ । ଯଥା-ନଦୀ ଧୀରଗତିରେ ଯାଉଅଛି । ସରୋବରର ଜଳ ସ୍ଥିର ଅଛି । ସ୍ଥିର ପବନ ଏପରି ପ୍ରୟୋଗ କେହି କରନ୍ତି ନାହିଁ । ସୂକ୍ଷ୍ମ ପ୍ରୟୋଗ ସ୍ଥଳରେ ଏହି ଦୁଇ ଶବ୍ଦ ପ୍ରାୟ ସମାନ ଅର୍ଥରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାନ୍ତି; ତଥାପି କୌଣସି କୌଣସି ସ୍ଥଳରେ ପ୍ରଭେଦ ଲକ୍ଷିତ ହୁଏ, ଯଥା-ଭୀଷ୍ମଦେବ ସ୍ଥିରପ୍ରତିଜ୍ଞ ଏବଂ ଧୀରମତି ଥିଲେ । ଏଠାରେ ଧୀର ସ୍ଥଳରେ ସ୍ଥିର ପ୍ରୟୋଗ କଲେ ଦୂଷ୍ୟ ହେବ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ସ୍ଥିର ସ୍ଥଳରେ ଧୀର ପ୍ରୟୋଗ କଲେ ଦୂଷ୍ୟ ହେବ ।

୧୮।

ଅଧିକ, ଅନେକ ଅଧିକ ସାପେକ୍ଷ । ତାହାଙ୍କ ଘରେ ଅଧିକ ଟଙ୍କା ଅଛି କହିଲେ ଅନ୍ୟ କାହା ଘରଠାରୁ ବେଶି ଅଛି ବୁଝିବାକୁ ହେବ । ଅନେକ ସାପେକ୍ଷ ନୁହେ, ଯଥା-ତାହାଙ୍କ ଘରେ ଅନେକ ଟଙ୍କା ଅଛି । ଏଠାରେ କେବଳ ପ୍ରାଚୁର୍ଯ୍ୟ ସୂଚିତ ହେଲା, ମାତ୍ର ଅପେକ୍ଷା ରହିଲା ନାହିଁ ।

୧୯।

ସେନା, ସୈନ୍ୟ, ସୈନିକ-ସେନା କହିଲେ ହସ୍ତୀ, ଅଶ୍ୱ, ପଦାତି ପ୍ରଭୃତି ଚତୁରଙ୍ଗ ବଳକୁ ବୁଝାଏ, ସୈନ୍ୟ ମଧ୍ୟ ସେହି ଅର୍ଥରେ ପ୍ରଯୁକ୍ତ ହୁଏ; କିନ୍ତୁ ସୈନିକ କହିଲେ ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ ଯୋଦ୍ଧାକୁ ବୁଝାଏ ।

୨୦।

ଭ୍ରମଣ, ପର୍ଯ୍ୟଟନ-ଭ୍ରମଣ ଅପେକ୍ଷା ପର୍ଯ୍ୟଟନ ବ୍ୟାପକ, ଯଥା-ସେ ବହୁତ ଦେଶ ପର୍ଯ୍ୟଯନ କରି ଅଛନ୍ତି, ରାମ ନଦୀକୂଳରେ ପ୍ରତ୍ୟହ ଭ୍ରମଣ କରନ୍ତି ।

୨୧।

ଦୀର୍ଘିକା, ପୁଷ୍କରିଣୀ-ବଡ଼ ପୁଷ୍କରିଣୀକି ଦୀର୍ଘିକା କହନ୍ତି ।

୨୨।

ସ୍ମୃତି, ମତି ବୁଦ୍ଧି, ପ୍ରଜ୍ଞା, ପ୍ରତିଭା-ପୂର୍ବ ବିଷୟ ଯଦ୍ଦ୍ୱାରା ସ୍ମରଣ କରାଯାଏ, ତାହା ସ୍ମୃତି । ଯଦ୍ଦ୍ୱାରା ଭାବୀ ବିଷୟର ଅନୁମାନ କରାଯାଏ, ତାହା ମତି । ଉପସ୍ଥିତ ବିଷୟ ଯାହାଦ୍ୱାରା ଜଣାପଡ଼େ, ତାହାକୁ ବୁଦ୍ଧି କହନ୍ତି । ଭୂତ, ବର୍ତ୍ତମାନ ଓ ଭବିଷ୍ୟତ ଏହି ତିନି କାଳର କଥା ଯାହାଦ୍ୱାରା ଜଣାଯାଏ, ତାହା ପ୍ରଜ୍ଞା, ପ୍ରତିଭା ବୋଲନ୍ତେ ନବନବୋନ୍ମେଷଶାଳିନୀ ପ୍ରଜ୍ଞା, ପ୍ରତିଭାର ଅପର ଅର୍ଥ ପ୍ରତ୍ୟୁତ୍ପନ୍ନମତିତା । ଯଥା-ସେ ଅପ୍ରତିଭ ହୋଇଥିଲେ ।

୨୩।

ଶାସ୍ତ୍ର, ବିଦ୍ୟା, ଭାଷା-ଏଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରତିଶବ୍ଦ ନ ହେଲେହେଁ ଲୋକେ ଏଗୁଡ଼ିକ ଅସ୍ଥାନରେ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତି ବୋଲି ପ୍ରଭେଦ ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହେଉଅଛି । ଦର୍ଶନ ଅଥବା ପଦାର୍ଥ ନିରୂପଣ ବିଷୟକ ବିଚାର ଯହିଁରେ ଥାଏ, ତାହା ଶାସ୍ତ୍ର । ଯଥା-ଗଣିତଶାସ୍ତ୍ର, ଦର୍ଶନଶାସ୍ତ୍ର, ନ୍ୟାୟଶାସ୍ତ୍ର ଇତ୍ୟାଦି । ଶାସ୍ତ୍ରମାନଙ୍କ ଆଲୋଚନାରୁ ବିଦ୍ୟାଲାଭ ହୁଏ । କିନ୍ତୁ ଭାଷା ଏଥିରୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପୃଥକ୍‌, ଯେପରି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା, ବଙ୍ଗଳା ଭାଷା, ଇଂରାଜି ଭାଷା । ସାଧାରଣତଃ ଲୋକେ କହିଥାନ୍ତି, ଅମୁକ ଲୋକ ଚାରିବିଦ୍ୟା ଜାଣେ-ଓଡ଼ିଆ, ବଙ୍ଗଳା, ଇଂରାଜି, ପାରସି । ଏପରି ସ୍ଥଳରେ ଭାଷା ଶବ୍ଦର ପ୍ରୟୋଗ ବିଧେୟ ।

୨୪।

ପ୍ରଣାମ, ନମସ୍କାର-ଯଦିଚ ଏ ଉଭୟ ମଧ୍ୟରେ ଅର୍ଥଗତ କୌଣସି ପ୍ରଭେଦ ନାହିଁ, ତଥାପି ବ୍ୟବହାରଗତ ବିଭିନ୍ନତା ଦେଖାଯାଏ । କେହି କେହି ‘ପ୍ର’ ଉପସର୍ଗ ଯୋଗୁଁ ପ୍ରଣାମ ଶବ୍ଦ ଅଧିକ ବିନୟସୂଚକ ବୋଲି କହନ୍ତି । ବ୍ୟବହାରରେ ପୂଜ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କଠାରେ ପ୍ରଣାମ ଏବଂ ସମାନସ୍କନ୍ଧ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପ୍ରତି ନମସ୍କାର ପ୍ରଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ।

୨୫।

ରୋଗ, ପୀଡ଼ା-ପୀଡ଼ା ବ୍ୟାପକ, ରୋଗ ବ୍ୟାପ୍ୟ; କେବେ କେବେ ଏ ଉଭୟ ଐକଦେଶିକ ଅର୍ଥରେ ପ୍ରଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ । ଯଥା-ତାଙ୍କର ପାଦରେ ପୀଡ଼ା ହୋଇଅଛି । ମୋହର ଶିରଃପୀଡ଼ା ହୋଇଅଛି । ରାମ ନେତ୍ରରୋଗରେ ବା ହୃଦ୍‌ରୋଗରେ ପୀଡ଼ିତ ହୋଇଅଛନ୍ତି ।

୨୬।

ନଦ, ନଦୀ-ସ୍ରୋତ ପଶ୍ଚିମବାହୀ ଏବଂ ପୁରୁଷବାଚକହେଲେ ତାକୁ ନଦ କହନ୍ତି । ଯଥା-ସିନ୍ଧୁ ନଦ, ନର୍ମଦା ନଦ, ଦାମୋଦର ନଦ, ଶୋଣ ନଦ ।

୨୭।

ଯଶଃ, କୀର୍ତ୍ତି-ଦାନାଦି ପ୍ରଭବା କୀର୍ତ୍ତିଃ, ଶୌର୍ଯ୍ୟାଦି ପ୍ରଭବଂ ଯଶଃ । କୀର୍ତ୍ତି ଦ୍ରବ୍ୟନିଷ୍ଠ, କିନ୍ତୁ ଯଶଃ ଗୁଣନିଷ୍ଠ । ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ବହୁ ବ୍ୟୟରେ ଗୋଟିଏ ପୋଖରୀ ଖୋଳାଇ ଥିଲେ, ସେ କୀର୍ତ୍ତିମାନ୍‌ ହୋଇପାରନ୍ତି । ଜଣେ ବୀର ଅସାଧାରଣ ରଣକୌଶଳ ଦେଖାଇ ଯଶସ୍ୱୀ ହୋଇପାରନ୍ତି ।

୨୮।

ଭୟ, ଶଙ୍କା, ଆତଙ୍କ-ଶଙ୍କା ଅନିଶ୍ଚୟାତ୍ମକ ଅର୍ଥାତ୍‌ ସନ୍ଦେହଯୁକ୍ତ । ଭୟ ନିଶ୍ଚୟାତ୍ମକ । ଅତିଶୟ ଆକସ୍ମିକ ଭୟହିଁ ଆତଙ୍କ ।

୨୯।

ଚିହ୍ନ, ଲକ୍ଷଣ-ଲକ୍ଷଣ ପ୍ରାକୃତିକ ବା ଅକୃତ୍ରିମ । ଚିହ୍ନ କୃତ୍ରିମ ଓ ପ୍ରାକୃତିକ ଉଭୟ ସ୍ଥଳରେ ପ୍ରଯୁକ୍ତ ହୁଏ, କିନ୍ତୁ ପ୍ରଥମୋକ୍ତ ପ୍ରକାର ପ୍ରୟୋଗହିଁ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ ।

୩୦।

ନିଦ୍ରା, ତନ୍ଦ୍ରା-ଅଳ୍ପ ବା ଖଣ୍ଡ ନିଦ୍ରାକୁ ତନ୍ଦ୍ରା କହନ୍ତି ।

୩୧।

କ୍ଷୁଦ୍ର, ଅଳ୍ପ-କ୍ଷୁଦ୍ର ଆକୃତି ସୂଚନା କରେ; ଅଳ୍ପ ପରିମାଣ ସୂଚନା କରେ । ଯଥା-କ୍ଷୁଦ୍ରତରୁ, ଅଳ୍ପଜଳ । ସୂକ୍ଷ୍ମ ପ୍ରୟୋଗରେ ଏ ଦୁହେଁ ପ୍ରାୟ ସମାନ ଅର୍ଥରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଅନ୍ତି । ଯଥା-କ୍ଷୁଦ୍ର ଲୋକ, ଅଳ୍ପ ଲୋକ । କିନ୍ତୁ ଏପରି ସ୍ଥଳରେ ଅଳ୍ପ ଶବ୍ଦ ଅଧିକତର ନୀଚତାସୂଚକ ।

୩୨।

ଆଶା, ଭରସା-ଆଶା ସଫଳ ବା ବିଫଳ ହୋଇପାରେ, ଭରସା ପ୍ରାୟ ଚିନ୍ତାଶୂନ୍ୟ ସ୍ଥଳରେ ପ୍ରଯୁକ୍ତ ହୁଏ ।

୩୩।

ବୃହତ୍‌, ପ୍ରକାଣ୍ଡ, ବିରାଟ-ବୃହତ୍‌ ଶବ୍ଦ ଅପେକ୍ଷା ପ୍ରକାଣ୍ଡ, ଆକାରରେ ଅଧିକତର ବିସ୍ତୃତି ସୂଚନା କରେ । ବିରାଟରେ କିଞ୍ଚିତ୍‌ ଭୀତିର ସୂଚନା ହୁଏ ।

୩୪।

ଦୁଃଖ, ଶୋକ-ଦୁଃଖ ବ୍ୟାପକ, ଶୋକ ବ୍ୟାପକ । ଶୋକ ଏକପ୍ରକାର ଦୁଃଖ । ଅର୍ଥନାଶ ହେଲେ ଦୁଃଖ ହୁଏ । ପୁତ୍ରର ମୃତ୍ୟୁରେ ପିତାଙ୍କର ଶୋକ ଉପସ୍ଥିତ ହୁଏ ।

୩୫।

ଅର୍ଜନ, ପ୍ରାପ୍ତି-ଅର୍ଜନ ଉଦ୍ୟୋଗର ସୂଚନା କରେ, ମାତ୍ର ପ୍ରାପ୍ତି ସେପରି କିଛି ସୂଚନା କରେ ନାହିଁ ।

୩୬।

ଶବ୍ଦ, ନାଦ-ନାଦ ବ୍ୟାପକ, ଶବ୍ଦ ବ୍ୟାପ୍ୟ । ଶବ୍ଦ ମଧ୍ୟ ବର୍ଣ୍ଣାତ୍ମକ । ନାଦ ଭେଦକ ବା ତୀବ୍ରତାସୂଚକ ।

୩୭।

ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ, କଳହ—ଦୁଇ ଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଯେଉଁ କଳହ ତାହାକୁ ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ କହନ୍ତି ।

୩୮।

ପୁତ୍ର, ସନ୍ତାନ, ଅପତ୍ୟ-ସନ୍ତାନ ଏବଂ ଅପତ୍ୟ ସମାନାର୍ଥକ । ଅପତ୍ୟ କହିଲେ ଯାହାଦ୍ୱାରା ବଂଶର ପତନ ହୁଏ ନାହିଁ ଏବଂ ସନ୍ତାନ କହିଲେ ଯାହାଦ୍ୱାରା ବଂଶର ବୃଦ୍ଧି ହୁଏ, ଏହା ବୁଝାଏ । ପୁତ୍ର କନ୍ୟା ଉଭୟଙ୍କୁ ଅପତ୍ୟ ବା ସନ୍ତାନ ବୋଲାଯାଇ ପାରେ ।

୩୯ ।

ହିଂସା, ଈର୍ଷା-ହିଂସା ଘାତାତ୍ମକ, ଅନିଷ୍ଟଇଚ୍ଛା । ଶତ୍ରୁ ଶତ୍ରୁକୁ ହିଂସା କରେ; କିନ୍ତୁ ଈର୍ଷା ଅସହନାତ୍ମକ । ସପତ୍ନୀ ସପତ୍ନୀ ପ୍ରତି ଈର୍ଷା କରେ ।

୪୦।

ପ୍ରଣୟ, ପରିଣୟ-ପ୍ରଣୟ ବୋଲନ୍ତେ ପ୍ରୀତି । କିନ୍ତୁ ପରିଣୟର ଅର୍ଥ ବିବାହ ।

୪୧।

ସ୍ମିତ, ହାସ୍ୟ-ମନ୍ଦହାସକୁ ସ୍ମିତ ବୋଲାଯାଏ ।

୪୨।

ଅହଂକାର, ଅଭିମାନ-ଅହଂକାରୀ ବ୍ୟକ୍ତି ଆପଣାକୁ ବଡ଼ କରି ଜାଣେ । ଅଭିମାନୀ ଲୋକ ଅଳ୍ପ ମାନହାନି ସହିପାରେ ନାହିଁ ।

୪୩।

ଜ୍ଞାନ, ବୁଦ୍ଧି-କୌଣସି ଗୋଟିଏ ବିଷୟ ଜାଣିବାକୁ ଜ୍ଞାନ କହନ୍ତି । ବୁଦ୍ଧି ମନର ଗୋଟିଏ ବୃତ୍ତ । ତଦ୍ଦ୍ୱାରା ଲୋକେ ବିଚାର କରିପାରନ୍ତି ।

୪୪।

ତୃପ୍ତି, ସନ୍ତୋଷ-ଲୋକ ଯାହା ଖୋଜେ ତାହା ପାଇଲେ ତୃପ୍ତି ଜନ୍ମେ; ସୁତରାଂ ତୃପ୍ତି ବାହ୍ୟ ବସ୍ତୁ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ । କିନ୍ତୁ ଅଧିକ ନ ଲୋଡ଼ିବା ବା ମଶା ନ କରିବାର ବୃତ୍ତିହିଁ ସନ୍ତୋଷ । ଏହା ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ।

୪୫।

ପରିହାସ, ଉପହାସ-ପରିହାସରେ ରସିକତାର ଏବଂ ଉପହାସରେ ତାଚ୍ଛିଲ୍ୟର ଆଧିକ୍ୟ ଥାଏ । ପରିହାସ ମଧୁର; କିନ୍ତୁ ଉପହାସ କଟୁ ବା ମର୍ମନ୍ତୁଦ ।

୪୬।

ପଟୁ, କୁଶଳ-ପଟୁତା ଅପେକ୍ଷା କୌଶଳ ଅଧିକତର ଗୌରବସୂଚକ । ପଟୁତାରେ ଲଘୁହସ୍ତତାର ଆଧିକ୍ୟ ସୂଚିତ ହୁଏ । କୌଶଳରେ ପୂର୍ବାପର ବିବେଚନାର ଆଧିକ୍ୟ ସୂଚିତ ହୁଏ ।

୪୭।

ଅସମ୍ଭବ, ଅସାଧ୍ୟ-ଯାହା ହୋଇ ନ ପାରିବ ତାହାକୁ ଅସମ୍ଭବ କହନ୍ତି । ଯାହା କରି ହେବ ନାହିଁ, ତାହାକୁ ଅସାଧ୍ୟ କହନ୍ତି । ସୂର୍ଯ୍ୟ ପୂର୍ବରେ ଉଦିତ ହେବା ଅସମ୍ଭବ, ମୃତବ୍ୟକ୍ତିକୁ ବଞ୍ଚାଇବା ମନୁଷ୍ୟର ଅସାଧ୍ୟ ।

୪୮।

ନିବେଦନ, ବିଜ୍ଞାପନ-ପ୍ରକୃତ ଅର୍ଥ ଘେନିଲେ ଏ ଉଭୟ ସମାନ, କିନ୍ତୁ ବ୍ୟବହାରରେ କିଞ୍ଚିତ୍‌ ପ୍ରଭେଦ ଦେଖାଯାଏ । ଅଧୀନ ବ୍ୟକ୍ତି ନିବେଦନ କରେ । ପ୍ରଭୁ ବିଜ୍ଞାପନ କରନ୍ତି-।

୪୯।

କ୍ରୂର, କୁଟିଳ-ଯେଉଁ ଲୋକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ନିଷ୍ଠୁର, କ୍ରୋଧକୁ ମନ ମଧ୍ୟରେ ପୋଷି ରଖେ, ତାହାକୁ କ୍ରୂର କହନ୍ତି । ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ପରର ଅନିଷ୍ଟସାଧନ ନିମନ୍ତେ ଷଡ଼୍‌ଯନ୍ତ୍ର କରେ ସେ କୁଟିଳ ।

୫୦।

ଆସକ୍ତ, ଅନୁରକ୍ତ-ଅନୁରାଗ ଆସକ୍ତି ଅପେକ୍ଷା ଗାଢ଼ତର, ଅନୁରକ୍ତି ସାଧାରଣତଃ ଉକ୍ତ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । କିନ୍ତୁ ଆସକ୍ତି ମନ୍ଦ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ଯଥା-ଅମୁକ ଲୋକ ସୁରାପାନରେ ଆସକ୍ତ । ସୁରାପାନ ଅନୁରକ୍ତ ବୋଲି କେହି ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତି ନାହିଁ ।

୫୧।

ଗ୍ରାସ, ଆହାର-ଆହାର ଅର୍ଥ ଖାଇବା, ଗ୍ରାସ ବୋଲନ୍ତେ ଗିଳି ପକାଇବା । ରାହୁ ଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କୁ ଗ୍ରାସ କରେ, ଆହାର କରେ ନାହିଁ ।

୫୨।

ବାଧା, ପ୍ରତିବନ୍ଧକ-ବାଧା ମୂଳରୁ କରିଦିଏ ନାହିଁ । ପ୍ରତିବନ୍ଧକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ବିଘ୍ନ ଜନ୍ମାଏ ।

୫୩।

ଶଠ, ଚତୁର-ଚତୁର ଶବ୍ଦ ଭଲ ଅଭିପ୍ରାୟରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ଚତୁରତା ପ୍ରଶଂସନୀୟ, ଶଠତା ସେଥିର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିପରୀତ ।

୫୪।

ପରିଷ୍କୃତ, ପରିଚ୍ଛନ୍ନ-ଯାହା ଦେହରେ କୌଣସି ପ୍ରକାର ମଳି ନାହିଁ, ସେ ପରିଷ୍କୃତ । ଯେ ଉତ୍ତମ ବସ୍ତ୍ର ପରିପାଟୀରେ ପରିଧାନ କରିଥାଏ, ସେ ପରିଚ୍ଛନ୍ନ ।

୫୫।

ବସ୍ତ୍ର, ପରିଚ୍ଛଦ-ବସ୍ତ୍ର କହିଲେ କେବଳ ଲୁଗା ବୁଝାଯାଏ, ବସ୍ତ୍ରରୁ ପରିଚ୍ଛେଦ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୁଏ । ତନ୍ତୀ ବସ୍ତ୍ର ପ୍ରସ୍ତୁତ କରେ । ଦରଜି ପରିଚ୍ଛଦ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରେ ।

୫୬।

ଆଦେଶ, ଉପଦେଶ-ପ୍ରଭୁ ଭୃତ୍ୟକୁ ଆଦେଶ ଦିଅନ୍ତି । ବନ୍ଧୁ ବନ୍ଧୁଙ୍କୁ ଉପଦେଶ ଦିଅନ୍ତି ।

୫୭।

ଭୃତ୍ୟ, ଦାସ-ଭୃତ୍ୟ ଅପେକ୍ଷା ଦାସ ଆହୁରି ହୀନ । ଭୃତ୍ୟ ଭର୍ତ୍ତାଙ୍କଠାରୁ ବେତନ ନେଇ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ । ଦାସ ପ୍ରଭୁଙ୍କର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କ୍ଷମତାଧୀନାଭୃତ୍ୟ ଅପେକ୍ଷାକୃତ ସ୍ୱାଧୀନ ।

୫୮।

ବଧ, ହତ୍ୟା-ଏ ଉଭୟ ଶବ୍ଦର ପ୍ରକୃତିଗତ ଅର୍ଥ ସମାନ । ଯଥା-ଗୋବଧ, ଗୋହତ୍ୟା; କିନ୍ତୁ ହତ୍ୟା ପ୍ରାୟ ମନ୍ଦ ଅର୍ଥରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ । ଶତ୍ରୁହତ୍ୟା, ଏପରି କେହି ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତି ନାହିଁ-ଶତ୍ରୁବଧ କହିଥାନ୍ତି ।

୫୯।

ଆଦର, ମର୍ଯ୍ୟାଦା-ଉଚ୍ଚ ବ୍ୟକ୍ତି ନୀଚ ପ୍ରତି ଆଦର କରନ୍ତି । ନିକୃଷ୍ଟ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ପ୍ରତି ମର୍ଯ୍ୟାଦା କରନ୍ତି । କୌଣସି ପଣ୍ଡିତ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଥାଇ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ, ପ୍ରଭୁ ଅସନ୍ତୁଷ୍ଟ ହେବାରୁ ସେ ଏହା କହି ପରିତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ-‘‘ନୀଚ ବ୍ୟକ୍ତିର ଅନୁରୋଧପରବଶ ହୋଇ ଯଦି ଆପଣ ମୋହପ୍ରତି ମନ୍ଦାଦର ହୋଇଥାନ୍ତି, ସେଥି ନିମନ୍ତେ ମୋହର ମାନହାନି ହେବ ନାହିଁ ।’’ ଏ ସ୍ଥାନରେ ଆଦର ଶବ୍ଦର ଉଚିତ ପ୍ରୟୋଗ ହୋଇଅଛି ।

୬୦।

ପଦ୍ୟ, କବିତା-ରସାତ୍ମକ ବାକ୍ୟକୁ କବିତା ଅଥବା କାବ୍ୟ କହନ୍ତି । ଗଦ୍ୟରେ ସୁଦ୍ଧା କବିତା ଥାଇପାରେ । ପଦ୍ୟ ଛନ୍ଦର ନିୟମାନୁସାରେ ରଚିତ ହୁଏ ଏବଂ ଚାରି-ଚରଣ-ବିଶିଷ୍ଟ ହୁଏ । ଉଭୟର ଉଦାହରଣ ନିମ୍ନରେ ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହେଲା ।

୬୧।

ଅନୁରୋଧ, ଉପରୋଧ-ଅଧିକୃତ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟ ଲାଗି କହିବାହିଁ ଅନୁରୋଧ । ଯଥା-‘ରାଜା ସେନାପତିଙ୍କ ଅନୁରୋଧରେ ସୈନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ପୁରସ୍କାର ଦେଲେ ।’ ଆତ୍ମୀୟ ଅଥବା ଗଣ୍ୟମାନ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପ୍ରତି ଯେଉଁ ଚକ୍ଷୁଲଜ୍ଜା ହୁଏ, ତାହା ଉପରୋଧ । ଯଥା-ରାଜା ପୁତ୍ରର ଉପରୋଧ ନ ମାନି ତାହାଙ୍କ ବୟସ୍ୟଙ୍କୁ ଦଣ୍ଡ ଦେଲେ-।

୬୨।

ଧର୍ମ, ପୁଣ୍ୟ-ପବିତ୍ର ଅନୁଷ୍ଠାନାଦି ସ୍ଥଳରେ ପୁଣ୍ୟ ଶବ୍ଦର ଅଧିକ ବ୍ୟବହାର ଦେଖାଯାଏ । ସଦ୍‌ଗୁଣାଦି ସ୍ଥଳରେ ଧର୍ମର ବହୁଳ ପ୍ରୟୋଗ ଲକ୍ଷିତ ହୁଏ । ଯଥା-ମୁନିମାନେ ସର୍ବଦା ପୁଣ୍ୟ କର୍ମରେ ରତ ଥାନ୍ତି । ଅପକ୍ଷପାତିତା ରାଜାଙ୍କର ଧର୍ମ ।

୬୩।

ଶକ୍ତି, ବଳ, କ୍ଷମତା-ଅନ୍ତର ବା ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ସ୍ଥଳମାନଙ୍କରେ ଶକ୍ତିର ବହୁଳ ପ୍ରୟୋଗ ଦେଖାଯାଏ; ଯଥା-କବିତ୍ୱ ଶକ୍ତି । ଭୌତିକ ସ୍ଥଳରେ ବଳର ବହୁଳ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଥାଏ । ଯଥା-ବାହୁବଳ, ଅର୍ଥବଳ, ସେନାବଳ, ଯାନ୍ତ୍ରିକବଳ । ଅନ୍ୟଠାରୁ ପ୍ରାପ୍ତ ଅଧିକାରକୁ ସାଧାରଣତଃ ‘କ୍ଷମତା’ ବୋଲାଯାଏ । ଯଥା-ଦୁଇ ମାସରୁ ଅଧିକ କାରାଦଣ୍ଡ ଦେବା ତାଙ୍କ କ୍ଷମତାର ବହିର୍ଭୂତ । ଶକ୍ତି ଅନେକତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟବିଶେଷରେ ପାରଗତା ସୂଚନା କରେ, ଯଥା-ଭୋଗଶକ୍ତି, ସ୍ମରଣଶକ୍ତି । ବଳ ପ୍ରାୟ ସେପରି ଅର୍ଥରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ନାହିଁ, କେବଳ ଗୋଟିଏ ଗୁଣ ସୂଚନା କରେ, ଯଥା-ଆୟୁର୍ବଳ, ଧର୍ମବଳ ।

୬୪।

ଚରିତ, ଚରିତ୍ର-ଚରିତ ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ ଜୀବନବୃତ୍ତାନ୍ତ ଅର୍ଥାତ୍‌ ଜନ୍ମଠାରୁ ମରଣ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମସ୍ତ ଘଟନାବଳୀ । ଚରିତ୍ର କହିଲେ ସ୍ୱଭାବ ବୁଝାଯାଏ, କାହାରି ସ୍ୱଭାବ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବାକୁ କହିଲେ, ସେ କି ପ୍ରକାର ଲୋକ ଥିଲେ ଲେଖିବା ଆବଶ୍ୟକ ।

୬୫।

ରିପୁ, ଶତ୍ରୁ-ଏ ଦୁଇ ଶବ୍ଦ ପ୍ରାୟ ସମାନ ଅର୍ଥରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । କେବଳ କାମ, କ୍ରୋଧ, ଲୋଭ, ମୋହ ପ୍ରଭୃତି ଅନ୍ତଃଶତ୍ରୁ ସ୍ଥଳରେ ଶତ୍ରୁ ଶବ୍ଦର ପ୍ରୟୋଗ ଦେଖାଯାଏ ନାହିଁ । ସେମାନଙ୍କୁ ସାଧାରଣତଃ ରିପୁ କହିଥାନ୍ତି ।

୬୬।

ବିର, ଶୂର-ଶୌର୍ଯ୍ୟ ଅପେକ୍ଷା ବୀର୍ଯ୍ୟ ଅଧିକତର ଗୌରବାନ୍ୱିତ । ସୁରତା ସାହସ ଓ ବଳ ସୂଚନା କରେ, ମାତ୍ର ବୀରତ୍ୱ ଅସାଧାରଣ କୌଶଳ ଓ ଶିକ୍ଷା ସୂଚନା କରେ ।

୬୭।

ସୁହୃତ୍‌, ବନ୍ଧୁ-ବନ୍ଧୁ ଅପେକ୍ଷା ସୁହୃତ୍‌ ପ୍ରିୟତର । ସୁହୃତ୍‌ ମାତ୍ରେ ବନ୍ଧୁ, କିନ୍ତୁ ବନ୍ଧୁ ମାତ୍ରେ ସୁହୃତ୍‌ ନୁହନ୍ତି ।

୬୮।

ଅଯୋଗ୍ୟ, ଅକ୍ଷମ-ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣରୂପେ କ୍ଷମତାରହିତକୁ ଅକ୍ଷମ କହନ୍ତି । ଯେପରି ହେବା ଉଚିତ, ସେଥିରୁ ନ୍ୟୂନ ହେଲେ ତାହାକୁ ଅଯୋଗ୍ୟ ବୋଲାଯାଏ ।

୬୯।

ଅର୍ଥ, ପ୍ରତିଶବ୍ଦ-ବାରି ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ ଜଳ, ପ୍ରତିଶବ୍ଦ ପାନୀୟ ବା ତୋୟ ।

୧।

ସେନାପତି ରାଜାଙ୍କର-ପାଳନ କରିବେ କି ନାହିଁ, ଏ ବିଷୟରେ ଆପଣା ବନ୍ଧୁଙ୍କ – ପ୍ରାର୍ଥନା କଲେ ।

୨।

ଆମେରିକାରେ ଇକ୍ଷୁକ୍ଷେତ୍ରରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାପାଇଁ ଆଫ୍ରିକାରୁ ଅନେକ କ୍ରୀତ – ପ୍ରେରିତ ହୁଅନ୍ତି ।

୩।

ବ୍ୟାକରଣ ପ୍ରଭୃତି ଶାସ୍ତ୍ରମାନ ପଢ଼ି ପଣ୍ଡିତମାନେ – ରଚନା କରି ପାରନ୍ତି, ମାତ୍ର ଭଙ୍ଗୀ ଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ।

୪।

ଶତ୍ରୁ ଶତ୍ରୁ ପ୍ରତି ଯେପରି – କରନ୍ତି, ସେ ଆମ୍ଭଠାରେ ସେହିପରି-କରେ ।

୫।

ଯେଉଁ ଲୋକ ଆପଣା ଅବସ୍ଥାରେ ସର୍ବଦା – ଥାଏ, ସେ ପ୍ରକୃତ ସୁଖର ଅଧିକାରୀ ହୁଏ-।

୬।

ବରୋଦାର ରାଜାଙ୍କୁ ଶାସନପ୍ରଣାଳୀ ସଂସ୍କାର ନିମନ୍ତେ ଅନେକ – ଦିଆ ଯାଇଥିଲା ।

୭।

ତାହାଙ୍କର-ଦୋଷ ଅଛି ଏବଂ – ନିତାନ୍ତ ମନ୍ଦ ।

୮।

ଚୋରି କରିବା – ତାହାଙ୍କୁ ଛ ମାସର କାରାବାସ – ହେଲା ।

୯।

କାଳିଦାସଙ୍କର ରଚନା ଅତି – ଅଟେ ।

୧୦।

ନ୍ୟାୟଶାସ୍ତ୍ର ଅଧ୍ୟୟନ କରି ସେ ଅନେକ – ଲାଭ କରି ଅଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ସଂସ୍କୃତ – ତାହାଙ୍କର ସେପରି ବ୍ୟୁତ୍ପତ୍ତି ଜନ୍ମି ନାହିଁ ।

୧୧।

ଗଣକ କୋଷ୍ଠି ଦେଖି କହିଲେ ଯେ, ତାହାଙ୍କର – ବାନ ବର୍ଷ, କିନ୍ତୁ ବତିଶ ବର୍ଷ-ସମୟରେ ଗାଟିଏ ଉତ୍କଟ ପୀଡ଼ା ହେବ ।

୧୨।

ସୀତାଙ୍କ ମସ୍ତକ ମଣି ଦେଖି ରାମ ଅତ୍ୟନ୍ତ – ହେଲେ ।

୧୩।

ଭାରତବର୍ଷ ଲୋକଙ୍କ ପକ୍ଷରେ ଇଂରାଜୀ – ଉପଯୋଗୀ ନୁହେ ।

୧୪।

ପରମହଂସମାନଙ୍କର କୌଣସି ବିଷୟରେ ସ୍ପୃହା ନ ଥାଏ ଯେ ଯାହା ଦେଉ ସେଥିରେ ସେମାନେ – ହୁଅନ୍ତି ।

୧୫।

ରାମ ଲଙ୍କାରୁ ପ୍ରତ୍ୟାଗତ ହୋଇ ଗୁରୁଜନମାନଙ୍କୁ – କଲେ ।

୧୬।

ରଣଜିତ୍‌ ସିଂହଙ୍କର-ସବଳ ଥିଲା, କେବଳ ଗୋଟିଏ – ବିକଳ ଥିଲା ।

୧୭।

ଧର୍ମପଥରେ ଥାଇ – ଉଚିତ ।

୧୮।

ଶକୁନି ଅତି – ଥିଲେ; ପାଣ୍ଡବମାନଙ୍କୁ ବିପଦରେ ପକାଇବା ନିମନ୍ତେ ନାନାପ୍ରକାର ଉପାୟ କରିଥିଲେ ।

୧୯।

ଅଗ୍ନି ଶୀତଳ ହେବାର – ।

୨୦।

ତାହାଙ୍କୁ ସେ ଦ୍ରବ୍ୟ – ହେଲା ପରି ଦିଶୁ ନାହିଁ ।

୨୧।

ତୁମ୍ଭ ଅପେକ୍ଷା ସେ – ପରିଶ୍ରମ କରିଥିଲେ ଏବଂ – ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟ କରିଥିଲେ ।

୨୨।

ନେପୋଲିୟନ୍‌ କହିଲେ ଯେ ମନୁଷ୍ୟର – କିଛି ନାହିଁ ।

୨୩।

ଭୀଷ୍ମ କୌରବମାନଙ୍କ – ପତି ଥିଲେ ।

୨୪।

– ଲୋକଙ୍କର ବଚନ ସହି ହୁଏ ନାହିଁ ।

୨୫।

ରୁକ୍ମିଣୀଙ୍କୁ କୃଷ୍ଣ ପାରିଜାତ ଦେବାର ଦେଖି, ସତ୍ୟଭାମାଙ୍କର – ଜାତ ହେଲା ।

୨୬।

ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ ଅତ୍ୟନ୍ତ – ଥିଲେ । ଚିତ୍ରରଥ କୃତ ଅପମାନ ତାହାଙ୍କର – ହୋଇଥିଲା ।

୨୭।

ସ୍ୱାମୀ ମରିଗଲେ ସ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରତି ସମସ୍ତେ – ପ୍ରଦର୍ଶନ କରନ୍ତି ।

୨୮।

ଯେ ଯାହା ଦେଲେ ମୋହର ପ୍ରୟୋଜନ ପ୍ରତି ତାହା – ହେଲା ।

୨୯।

ଇନ୍ଦ୍ରଜିତର ବଧ ବୃତ୍ତାନ୍ତ ଶୁଣି ରାବଣ – ଅଧୀର ହେଲା ।

୩୦।

ପୁତ୍ରର ମନ୍ଦ – ଦେଖି ସେ ଅତ୍ୟନ୍ତ – ହେଲେ ।

୩୧।

ରାଜସଭାକୁ ଯିବା ବେଳେ –ଏବଂ – ହୋଇ ଯିବା ଉଚିତ ।

୩୨।

ଭାରତବର୍ଷର ବିବାହର ରୀତି ଅତି କଦର୍ଯ୍ୟ, ଯୁବକ ଯୁବତୀ ମଧ୍ୟରେ – ସଞ୍ଚାର ହେବା ପୂର୍ବରୁ ସେମାନେ – ସୂତ୍ରରେ ଆବଦ୍ଧ ହୁଅନ୍ତି ।

୩୩।

ସେ ମୋହର ଅଭିଭାବକ ଅଟନ୍ତି, ମୁଁ ତାଙ୍କର ଅନେକ – ରଖେଁ ।

୩୪।

ପରର – ସମସ୍ତେ ଦିବ୍ୟଚକ୍ଷୁରେ ଦେଖନ୍ତି ।

୩୫।

ରାମଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଜାମାନଙ୍କୁ – ନିର୍ବିଶେଷରେ ପାଳନ କରୁଥିଲେ ।

୩୬।

ପ୍ରଭାତ କାଳରେ – ସମୀରଣ ସେବନ କଲେ ଶରୀର ସ୍ଫୂର୍ତ୍ତି ହୁଏ ।

୩୭।

ଏହି – ବିଶ୍ୱ ମଧ୍ୟରେ ପୃଥିବୀ ଗୋଟିଏ ବିନ୍ଦୁ ପରି ।

୩୮।

ସେହି କାର୍ଯ୍ୟ ସାଧନ ବିଷୟରେ ଅନେକ – ଥିଲା, ମାତ୍ର ସେ ସମସ୍ତ ଅତିକ୍ରମ କଲେ ।

୩୯।

କୃଷ୍ଣଙ୍କର ଆଗମନରେ ବିଳମ୍ୱ ଦେଖି ରାଧିକା ଅତ୍ୟନ୍ତ – ହେଲେ ।

୪୦।

ରାମ ମାୟାମୃଗକୁ – କଲେ ।

୪୧।

ମୁନିମାନେ ଫଳ ମୂଳ – କରନ୍ତି ।

୪୨।

ବିଚାର କଲା ବେଳେ କାହାରି – ମାନିବା ଉଚିତ ନୁହେ ।

୪୩।

କଲମ୍ୱସ ଆମେରିକା – କରିଥିଲେ ।

୪୪।

ଅର୍ଜ୍ଜୁନ ରଣସ୍ଥଳରେ – ବିକ୍ରମ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ ।

୪୫।

ଯେଉଁମାନେ ବେଶ୍ୟାପ୍ରତି – ହୁଅନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କର ସର୍ବନାଶ ହୁଏ ।

୪୬।

ମହାକବି କାଳିଦାସଙ୍କର ଅଲୌକିକ – ଥିଲା ।

୪୭।

ସୀତାଙ୍କର – ପରମ ପବିତ୍ର ଥିଲା ।

୪୮।

କବିତ୍ୱ – ଶିକ୍ଷାଦ୍ୱାରା ଲାଭ କରାଯାଏ ନାହିଁ ।

୪୯।

ସେ ବିଷମ – ପଡ଼ି କିଂକର୍ତ୍ତବ୍ୟବିମୂଢ଼ ହୋଇଥିଲେ ।

୫୦।

ଆର୍ତ୍ତଲୋକର – ଯାପନ କରିବା ମନୁଷ୍ୟର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ବ୍ରତ ।

ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ-ପରୋକ୍ଷ

ସାମାନ୍ୟ-ବିଶେଷ

ଭୀରୁ-ସହାସୀ

ଦୂର-ନିକଟ

ବିଜ୍ଞ-ଅଜ୍ଞ

ବିଷ-ଅମୃତ

ଉଚ୍ଚ-ନୀଚ

ଅନୁକୂଳ-ପ୍ରତିକୂଳ

ସଜନ-ବିଜନ

ସହଜ-କଠିନ

ସଫଳ-ବିଫଳ

ନୂତନ-ପୁରାତନ

ରୁଷ୍ଟ-ତୁଷ୍ଟ

ନିନ୍ଦା-ପ୍ରଶଂସା

କୃତ୍ରିମ-ନୈସର୍ଗିକ

ଅପାୟ-ଉପାୟ

ଧାର୍ମିକ-ପାପୀ

ମୂର୍ଖ-ପଣ୍ଡିତ

ସତ୍ୟ-ମିଥ୍ୟା

ଉତ୍ତମ-ଅଧମ

ଆଶା-ଆଶଙ୍କା

ସୁନ୍ଦର-କୁତ୍ସିତ

ସ୍ଥିର-ଚଞ୍ଚଳ

ଶୀତଳ-ଉଷ୍ମ

ହାସ୍ୟ-ରୋଦନ

ଶ୍ୱେତ-କୃଷ୍ଣ

ହର୍ଷ-ବିଷାଦ

ବାମ-ଦକ୍ଷିଣ

ସବଳ

ପ୍ରବଳ

ଦୁର୍ବଳ

ପ୍ରକାଶ୍ୟ-ଗୋପନୀୟ

ସ୍ଥୂଳ-ସୂକ୍ଷ୍ମ

ଜନ୍ମ-ମରଣ

ଗତି-ସ୍ଥିତି

ମାନ-ଅପମାନ

ଅନୁଗ୍ରହ-ନିଗ୍ରହ

ଆବିର୍ଭାବ-ତିରୋଭାବ

ସରସ-ନୀରସ

କ୍ଷୟ-ବୃଦ୍ଧି

ଦଣ୍ଡ-ପୁରସ୍କାର

ଅଳ୍ପ-ଅଧିକ

ହାନି-ଲାଭ

ଶତ୍ରୁ-ମିତ୍ର

କ୍ଷୀଣ-ପୁଷ୍ଟ

ସୁସ୍ଥ-ରୁଗ୍ଣ

ପ୍ରସନ୍ନ-ବିଷଣ୍ଣ

ଗୁରୁ-ଲଘୁ

ଶିଷ୍ଟ-ଦୁଷ୍ଟ

ଅଭାବ-ସଦ୍ଭାବ

ଘନ-

ତରଳ

ଉନ୍ନତି-ଅବନତି

ବିରଳ

ସ୍ୱର୍ଗ-ନରକ

ମଧୁର-କଟୁ

ପ୍ରକୃତି-ବିକୃତି

ସୁଲଭ-ଦୁର୍ଲ୍ଲଭ

ଆକୁଞ୍ଚନ-ପ୍ରସାରଣ

କୃତଜ୍ଞ-କୁତଘ୍ନ

ସରଳ-ବକ୍ର

ପ୍ରବୃତ୍ତି-ନିବୃତ୍ତି

ସୃଷ୍ଟି-ଲୟ

କର୍କଶ-କୋମଳ

ଉତ୍‌ଥାନ-ପତନ

୧।

ବିଜ୍ଞ ଶତ୍ରୁ ଭଲ, କିନ୍ତୁ-ମିତ୍ର ଭଲ ନୁହେ ।

୨।

ଧାର୍ମିକର ମନ ନିର୍ଭୟ,-ମନ ସର୍ବଦା ଶଙ୍କାକୁଳ ।

୩।

ସଂସାରରେ ସୁଖ-,ହାସ୍ୟ-ସର୍ବଦା ଲାଗିଅଛି ।

୪।

ସାହସୀ ଲୋକକୁ ସମସ୍ତେ ଆଦର କରନ୍ତି-କେହି ଗ୍ରାହ୍ୟ କରନ୍ତି ନାହିଁ ।

୫।

ପ୍ରଶଂସା ଶୁଣି ନିତାନ୍ତ ଆହ୍ଲାଦିତ ହେବା ଏବଂ-ଶୁଣି ନିତାନ୍ତ କାତର ହେବା ଦୁର୍ବଳ ମନର ଚିହ୍ନ ।

୬।

ସେ ଆସିଲେ ମୋହର କାର୍ଯ୍ୟ ସିଦ୍ଧ ହୋଇପାରିବ, ଏ ବିଷୟରେ ମୋର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଆଶା ଅଛି, କିନ୍ତୁ କାଳେ ସେ ନ ଆସନ୍ତି ମୋହର-ହେଉଅଛି ।

୭।

ନିକଟରେ ଥିଲେ ଚକ୍ଷୁଲଜ୍ଜା ହୁଏ-ଥିଲେ ତାହା ହୁଏ ନାହିଁ ।

୮।

ସ୍ୱଦେଶର ମମତା-ପ୍ରତି କଦାପି ହେବାର ନୁହେ ।

୯।

ପୁରାତନ ଭଲ ହେଲେ କେହି-ଆଦର କରନ୍ତି ନାହିଁ ।

୧୦।

ବ୍ୟବସାୟରେ ପ୍ରବୃତ୍ତ ହେଲେ ହାନି-ଅବଶ୍ୟ ହେବ ।

୧୧।

ଯେ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷରେ ପ୍ରିୟ କଥା କହେ, ଅଥଚ-କାର୍ଯ୍ୟ ହାନି କରେ ଏପରି ଶଠ ମିତ୍ରକୁ ପରିତ୍ୟାଗ କରିବ ।

୧୨।

ବିପଦକାଳରେ ଅମୃତ-ପରି ହୁଏ ।

୧୩।

ଜନ୍ମ ହେଲେ – ନିଶ୍ଚୟ ହେବ ।

୧୪।

ଦୁଃଖ ନ କଲେ – ହେବ ନାହିଁ ।

୧୫।

ଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କର ମାସ ମଧ୍ୟରେ କ୍ଷୟ – ହୁଏ ।

୧୬।

ଦ୍ରବ୍ୟ ସୁଲଭ ହେଲେ ସୁମୂଲ୍ୟ ହୁଏ – ହେଲେ – ହୁଏ ।

୧୭।

ବିଧାତା ଅନୁକୂଳ ହେଲେ ବିଷରୁ- ବାହାରେ – ହେଲେ ସମ୍ପଦରୁ – ବାହାରେ ।

୧୮।

ଧର୍ମ ଆଚରଣ କଲେ ମନରେ ଆତ୍ମ ପ୍ରସାଦ ଜାତ ହୁଏ, ମାତ୍ର – କଲେ – ଜାତ ହୁଏ ।

୧୯।

ଶରୀର ସବଳ ଥିଲେ ରୋଗ ଆସିପାରେ ନାହିଁ, - ହେଲେ ଆକ୍ରମଣ କରେ ।

୨୦।

ସରଳ ମାର୍ଗ ଅବଲମ୍ୱନ କଲେ କୌଣସି ଆପଦ ଘଟେ ନାହିଁ, ମାତ୍ର – ବିପତ୍‌ସଙ୍କୁଳ ।

୨୧।

କୃତ୍ରିମ ଶୋଭା କଦାପି – ଶୋଭାର ସମାନ ହୋଇ ନ ପାରେ ।

୨୨।

ସେ ଦୁଇ ସ୍ଥାନ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ୱର୍ଗ – ପ୍ରଭେଦ ଅଛି ।

୨୩।

ଉତ୍ତମଠାରେ ପ୍ରାର୍ଥନା – ହେବା ଭଲ, - ଠାରେ – ହେବା ଭଲ ନୁହେଁ ।

୨୪।

ଉପାୟବେଳେ – ଚିନ୍ତା କରିବା ବୁଦ୍ଧିମାନର କାର୍ଯ୍ୟ ।

୨୫।

ଶରୀର ସୁସ୍ଥ ଥିଲେ ସବୁ ଭଲ ଲାଗେ – ହେଲେ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟରେ ମନ ଲାଗେ ନାହିଁ ।

୨୬।

ସତ୍କାର୍ଯ୍ୟରେ – ଏବଂ ଅସତ୍କାର୍ଯ୍ୟରେ ଦଣ୍ଡ ଅବଶ୍ୟ ହେବ ।

୨୭।

ମଧୁର ବଚନରେ ସମସ୍ତେ ତୁଷ୍ଟ ହୁଅନ୍ତି, - କେହି ସୁଖ ପାନ୍ତି ନାହିଁ ।

୨୮।

ସମାଜ ସଭ୍ୟ ହେଲେ ଶାରୀରିକ ଶକ୍ତି ଅପେକ୍ଷା – ଶକ୍ତିର ଗୌରବ ଅଧିକ ହୁଏ ।

୨୯।

ସ୍ଥୂଳବୁଦ୍ଧି ଲୋକେ ଯାହା ଅସାଧ୍ୟ ମଣନ୍ତି – ଲୋକଙ୍କର ତାହା ସୁସାଧ୍ୟ ।

୩୦।

ବିବେଚନାପୂର୍ବକ ଶ୍ରମ କଲେ ତାହା ଅବଶ୍ୟ ସଫଳ ହେବ, ନତୁବା – ହେବ ।

୧।

ଅର୍ଥ ସମସ୍ତଙ୍କର ବାଞ୍ଛନୀୟ ଅଟେ ।

୨।

ଅର୍ଥ ଲାଭର ଇଚ୍ଛା ସମସ୍ତଙ୍କର ଅଛି ।

୩।

ସବୁରି ଅର୍ଥଲିପ୍ସା ଅଛି ।

୪।

ସମସ୍ତେ ଅର୍ଥଲିପ୍‌ସୁ ଅଟନ୍ତି ।

୫।

କଉଡ଼ିକି ସମସ୍ତେ ଚିହ୍ନନ୍ତି ।

୬।

ଟଙ୍କାକୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଲୋକ ଜାଣନ୍ତି ।

୭।

ଅର୍ଥବାନ୍‌ ହେବାକୁ ସମସ୍ତଙ୍କର ଅଭିଳାଷ ଥାଏ ।

୮।

ଅର୍ଥକୁ ନ ଚିହ୍ନେ, ଏପରି ଲୋକ ନାହିଁ ।

୯।

ଧନ ସମସ୍ତଙ୍କର ସ୍ପୃହଣୀୟ ।

୧।

ଯମଦଣ୍ଡ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ହେବ ।

୨।

ମୃତ୍ୟୁ ମନୁଷ୍ୟ ଅଦୃଷ୍ଟରେ ଅଛି ।

୩।

ସମସ୍ତେ ଯେ ମରିବେ, ଏ ବିଧାନ ପୂର୍ବରୁ ହୋଇଅଛି ।

୪।

ମୃତ୍ୟୁ ମନୁଷ୍ୟର ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ।

୫।

ସମସ୍ତଙ୍କ ଦେହର ପତନ ହେବ ।

୬।

ମୃତ୍ୟୁ ପ୍ରକୃତିର ନିୟମ ଅଟେ ।

୭।

ମନୁଷ୍ୟର ଜୀବନ ସ୍ଥାୟୀ ନୁହେ ।

୮।

ମନୁଷ୍ୟର ମୃତ୍ୟୁ ଅବଶ୍ୟ ହେବ ।

୯।

ମନୁଷ୍ୟ ଅମର ନୁହେଁ ।

୧୦।

ମୃତ୍ୟୁ କାହାରିକି ଛାଡ଼ିବ ନାହିଁ ।

୧୧।

ମୃତ୍ୟୁଠାରେ କେହି ରକ୍ଷା ପାଇବ ନାହିଁ ।

୧୨।

ପଞ୍ଚଭୂତର ଦେହ ପଞ୍ଚଭୂତରେ ଲୀନ ହେବ ।

୧।

ଜୀବହିଂସା କରିବା ମହାପାପ ଅଟେ ।

୨।

ଜୀବମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ଯେ ଦୟା କରନ୍ତି, ସେ ଧାର୍ମିକ ଅଟନ୍ତି ।

୩।

ହିଂସାବର୍ଜନକୁ ସର୍ବ ଦେଶର ଶାସ୍ତ୍ରରେ ଧର୍ମ ବୋଲା ଯାଇଅଛି ।

୪।

ଲୋକ ଅନ୍ୟ ଯେତେ ସତ୍କର୍ମ କରୁ ପଛକେ ଜୀବହିଂସା ପରିତ୍ୟାଗ ନ କଲେ ତାହାର ପ୍ରକୃତ ଧର୍ମାର୍ଜନ ହୁଏ ନାହିଁ ।

୫।

ହିଂସ୍ରପ୍ରକୃତିକ ମାତ୍ରେ ପାପୀ ଅଟନ୍ତି ।

୬।

ଯେ ଜୀବହତ୍ୟା କରେ, ତାହାକୁ କଦାପି ଧାର୍ମିକ ବୋଲାଯିବ ନାହିଁ ।

୭।

ଧର୍ମାର୍ଜନ କରିବାର ବାସନା ଥିଲେ, ସର୍ବାଗ୍ରେ ଜୀବହିଂସା ପରିତ୍ୟାଗ କର ।

୮।

ଯେ ଜୀବ ବଧ କରେ, ସେ ମହାପାପୀ ।

୯।

ଜୀବନଦାନ ମହାପୁଣ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ପରିଗଣିତ ହୁଏ ।

୧୦।

ଜୀବହତ୍ୟା କରିବା କଦାପି ଧର୍ମାନୁମୋଦିତ ନୁହେ ।

୧।

ଦରିଦ୍ରକୁ ସମସ୍ତେ ତୁଚ୍ଛ ଜ୍ଞାନ କରନ୍ତି ।

୨।

ଅହଙ୍କାରୀ ଲୋକକୁ କେହି ସୁଖ ପାନ୍ତି ନାହିଁ ।

୩।

ଋଣଗ୍ରସ୍ତ ଲୋକର ସବୁବେଳେ ଚିନ୍ତା ।

୪।

ବୁଦ୍ଧିବଳଠାରୁ ବଳ ନାହିଁ ।

୫।

ସମ୍ପଦକାଳେ ସର୍ବେ ସଖା,

ବିପଦେ ନ ଦିଅନ୍ତି ଦେଖା ।

୬।

ଦୁଃଖର କାରଣ କାମନା ।